معماری خوانی کتاب «پرسش‌های ادراک پدیدارشناسی معماری» (جلسه پایانی) پادکست معماری رادیو نمانا با همکاری معاونت پژوهشی و دانشکده معماری و شهرسازی دانشگاه سوره برگزار شد.

به ‌گزارش روابط‌عمومی دانشگاه سوره به نقل از معاونت پژوهشی، این نشست با حضور مهندس "میلاد سمیاری"، معمار و مخترع و مهندس "ایلناز سوادی"، معمار و مدرس معماری بوده و روز چهارشنبه سوم خردادماه 1402، از ساعت 11 تا 13 در کتابخانه دانشکده معماری و شهرسازی دانشگاه سوره برگزار شد.

ایلناز سوادی عنوان کرد: «برای کسی که توان بینایی خود را از دست می‌دهد لمس کردن اصلی‌ترین ادراک برای شناخت محیط و دنیای پیرامون است. شبکه‌های اجتماعی و تکنولوژی می‌تواند تجربیات جدیدی به ما اضافه کند ولی باید خیلی مراقب باشیم که معماری به فضای مجازی منحصر نشود.»

این معمار و مدرس معماری تصریح کرد: «به نظر می‌رسد استفاده از کامپیوتر به‌عنوان ابزاری برای بهبود بخشیدن به آثار تولیدشده است. درحالی‌که ما می‌بینیم به‌تدریج نرم‌افزارهای قدرتمند حتی جایگزین ایده پردازی‌ها می‌شوند. تأکیدی که همیشه استادان معماری بر این موضوع دارند این است که همیشه ایده پردازی‌هایتان با دست انجام شود. یعنی قبل از اینکه وارد نرم‌افزار شوید بکشید، چون دست شما ابزاری است که اولین واسطه برای انتقال تخیل شما بر روی کاغذ است و شما را محدود نمی‌کند.»

وی خاطرنشان کرد: «اگر بخواهیم در شروع ایده پردازی‌هایمان با نرم‌افزار وارد شویم شما را محدود می‌کند چراکه هر نرم‌افزاری با توجه به ماهیت آن محدودیت‌های مخصوص به خود را دارد. ما خودمان باید از محدودیت‌های ذهنی خود رها شویم و بتوانیم دست را ابزاری برای گرفتن مداد تلقی نکنیم و بگذاریم پلی بین اندیشه و تخیل ما شود.»

سوادی بابیان اینکه انتخاب نرم‌افزار یک سد دیگری تولید می‌کند گفت: «در کتاب "دست متفکر" هم یوهانی پالاسما اشاراتی به این موضوع داشته است و از پتانسیل اعجاز آمیز دست انسان پرده برمی‌دارد. او نشان می‌دهد که چگونه مداد در دست هنرمند یا معمار، به پلی میان ذهن خیال‌انگیز و تصویر ظاهر شونده تبدیل می‌شود. وی در این اثر، ماهیت چندگانه دست، تکامل بیولوژیکی و نقش آن در شکل‌گیری فرهنگ‌ها را بررسی می‌کند و نشان می‌دهد که چگونه تن و ادراکات حسّی، نقشی حیاتی در حافظه و کار خلّاقانه ایفا می‌کند. پلاسما، از برجسته‌ترین معماران و متفکّران معماری فنلاند است.»

این معمار ادامه داد: «معماری و هر پروژه معماری دارای گفتمانی مختص به خودش است. که فقط مبتنی بر تکنولوژی است، این نوع از معماری به زمینه فرهنگی بی‌توجه است و تجربه‌گرایی را کنار می‌گذارد.»

به گفته‌ وی «ما در فضای مجازی در حال از دست دادن قدرت تعامل خود هستیم همچنان که به ما ابزار تعامل می‌دهد. درست است که این فضا وسیله‌ تعامل شده و سرعت بالایی در اختیار ما گذاشته ولی در تولید محتواها، ما دیگر حوصله‌ دیدن یک فیلم ده‌دقیقه‌ای را نداریم و مرتباً آن را تقلیل می‌دهیم، و جهان دارد به سمت "هر چه سریع‌تر بهتر" می‌رود.»

در ادامه میلاد سمیاری با اشاره به مباحث مطرح‌شده عنوان کرد: «من خیلی با تکنولوژی در تعارض نیستم. آنچه پس از تمام این سال‌ها به آن رسیده‌ام این است که باید به یک تعادل برسیم. مثل اختلاف میان سنت و مدرنیته است. با توجه به مطالعات و تجربیات شخصی من، ما باید در تمام مباحث به دنبال تعادل باشیم، نه می‌توانیم احساس را کنار بگذاریم و نه تکنولوژی را.»

وی افزود: «برخی به این عقیده هستند که محتوا هم بخشی از فرم است. ممکن است شما یک فیلم و سریال ببینید و کلا چیزی متفاوت از مقصود سازنده و نویسنده دریافت کنید. این خیلی مهم است.» «متأسفانه در کشور ما یک محیط و جامعه بسته در معمارها داریم، به همین خاطر نوعی جدایی و ازهم‌گسیختگی با مخاطب ایجاد می‌کنیم.»

سمیاری بیان کرد: «ما می‌بینیم مسئله‌ای به نام طراحی مشارکتی مطرح می‌شود که با مردم و نظرات آنها انجام می‌شود. یک آزمایشگاه شهری در MIT همین کار را انجام می‌دهد و با استفاده از AI و بلوک‌های شهری موجود از شهروندان دعوت می‌کند تا تغییرات اعمال شود و همان‌جا تحلیل‌ها و آنالیز داده‌ها در اختیار شهروندان قرار می‌گیرد.»  

این طراح، مؤلف و مخترع گفت: «اگر از مباحث مربوط به تکنولوژی و شبکه‌های اجتماعی لذت می‌برید هیچ اشکالی ندارد در این حیطه فعالیت کنید. مهم‌ترین شاخصه این است که شما از کارتان لذت ببرید، در این صورت قطعاً مخاطب نیز این را حس می‌کند. اینکه خود را محدود به استانداردها و رویکردهای جامعه‌شناسی و روانشناسی کنیم امکان‌پذیر نیست. کسی که فضای مجازی را رد می‌کند جایگاهی در آینده‌ این دنیا نخواهد داشت. البته این سبک زندگی محترم است اما اگر بخواهید در حوزه‌های مختلف در سطح بین‌الملل حرفی برای گفتن داشته باشید نمی‌توانید نسبت به تکنولوژی بی‌تفاوت باشید.»

وی اضافه کرد: «شما چه بخواهید چه نخواهید متاورس وجود دارد، ممکن است شما این واژه و این اتفاق اجتماعی را نادیده بگیرید اما تغییرات نظرات مردم باید واکنش شما را در پی داشته باشد و نادیده گرفتن این جریان شما را از جریان اجتماعی و روند دنیا عقب می‌اندازد.»

این ایده پرداز به حاضران و دانشجویان معماری توصیه کرد: «دوران تحصیل دوران طلایی شما است و حتماً در این برهه مهارت‌های مختلف را کسب کنید و خود را در بخش‌های مختلف قوی کنید. باید ارتباطات خود را از دانشگاه و دانشکده‌های معماری تهران فراتر برده و به هرکدام از فضاهایی که علاقه دارید وارد شوید. ببینید در دنیا چه اتفاقاتی رخ می‌دهد. دنیا دارد به سمت دیگری می‌رود و برخی از مباحث و تئوری‌های نظری دیگر کاربردی ندارد.»

میلاد سمیاری با تأکید بر به‌روز بودن در حوزه‌های مختلف علمی دنیا یادآور شد: «باید به‌روز باشید، در مباحث نظری و علوم روز دنیا. نمی‌توانم بگویم باید فقط تکنولوژیست باشید یا فقط در مباحث فلسفی و پدیدارشناسی کار کنید. بلکه هر دو را دنبال کنید چراکه هر دو برای شما امکاناتی را فراهم می‌کند، سعی کنید این بخش‌ها را نادیده نگیرید. چه اینکه بخواهید در ایران کار کنید یا در خارج از کشور ادامه تحصیل بدهید باید نیم‌‎نگاهی به حوزه‌های نوآورانه یا حوزه‌های تکنولوژیک بخش معماری داشته باشید.»

وی افزود: «آنچه من فکر می‌کنم و خیلی مهم است این است که حتماً باید نسبت به تکنولوژی و فرآیندهای جدید رصد داشته و به آن‌ها توجه کنید. اگر این کار را نکنید خیلی شفاف و راحت بگویم در حوزه‌ بین‌الملل اصلاً نمی‌توانید کار کنید و در حوزه داخلی نیز خیلی کند کار شما پیش رفته و در 20 سال آینده حذف خواهید شد.»

این معمار با اشاره به اینکه کشور ما متأسفانه در بحث معماری عقب است تصریح کرد: ما حتی در بهترین دانشگاه‌های کشور یک آتلیه یا آزمایشگاه برای کار کردن موارد تکنولوژیک نداریم. اتفاقات نو و جدید را از دست ندهید. می‌توانید بااتصال مخازن بین‌المللی، پیش‌بینی کنید چه اتفاقاتی درراه است.

این طراح، مؤلف و مخترع با اشاره به اهمیت تصویرسازی ذهنی گفت: «یک مزیت جوامع مدرن این است که نقش معمار جاافتاده است و معمار مسئول اصلی است و بقیه برای او کار می‌کنند. درواقع مسئولیت اصلی کار با معمار است. این بخشی است که شاید تکنولوژی بتواند به آن کمک کند. از کار خوب و ایده‌های خوب حمایت شود. بازاری کار نشود، این از طریق دانش و جامعه‌‎ای که ما می‌سازیم اتفاق می‌افتد. معمار باید بلد باشد چطور کارش را در رسانه نمایش دهد و از این ظرفیت برای ارتقاء سلیقه استفاده کند. این نکته بسیار مهمی است.»

ایلناز سوادی در پایان با تائید مباحث مطرح‌شده تأکید کرد: «به فکر خلاقیت باشید. چراکه این تنها چیزی است که مانع از حذف شما می‌شود.»

وی با اشاره به خیال، معماری و حافظه افزود: «خاطرات و تداعی آن‌ها از یک تجربه زیسته نشات می‌گیرد. به روح فضا فکر شود، لزوماً نباید فضای تاریخی تکرار شود بلکه چیز جدیدی خلق شود با شمه‌هایی از آن. نور، رنگ، جنس و دیگر المان‌هایی که می‌تواند تنها با یک روزنه و نور طبیعی که وارد فضا می‌شود یک احساسی از تاریخ را زنده کند. نوع مواجهه معمار با پدیده‌ها متفاوت است.»

این معمار و مدرس معماری خاطرنشان کرد: «ایجاد صدا، تولید سکوت و القای آرامش، تداعی خاطرات و زنده کردن تاریخ که این‌ها همه ابزارهای بسیار قوی و خوبی در دست معمار است.»

در ادامه مباحث مربوط به کتاب و نکات تاریخی، تکنولوژی‌های نوین، قصه‌ها و سبک‌های موجود، از المان‌های مختلف استفاده‌شده در معماری و طراحی، نگارش مقالات پدیدارشناسی، سخن گفته شد.

گفتنی است آخرین جلسه معماری خوانی از کتاب «پرسش‌های ادراک پدیدارشناسی معماری» پادکست معماری رادیو نمانا با همکاری معاونت پژوهشی و دانشکده معماری و شهرسازی دانشگاه سوره، با حضور مهندس "میلاد سمیاری"، معمار و مخترع و مهندس "ایلناز سوادی"، معمار و مدرس معماری، روز چهارشنبه سوم خردادماه 1402، از ساعت 11 تا 13 در کتابخانه دانشکده معماری و شهرسازی دانشگاه سوره برگزار شد.