روابط‌عمومی دانشگاه سوره- از قدیم گفتند راه بازیگری و کارگردانی از صحنه تئاتر می‌گذرد. امروزه هنرمندان عرصه نمایش با الهام از بزرگان و استادان این رشته آثار ارزشمندی را اجرا می‌کنند. آن‌ها همچنین با استفاده از تکنیک‌های تئاتر سعی در کاهش آلام انسانی دارند. «افشین قاسمی» دانش‌آموخته کارشناسی ارشد تئاتر، سالیان درازی است که این مسیر را در پیش‌گرفته است. او علاوه بر اجراهای مختلف دستی بر تدریس تئاتر در دانشگاه سوره دارد و چند اتفاق مهم را با کمک دانشجویان خود رقم‌زده است. به این بهانه با او گفتگو کردیم.
لطفاً خودتان را برای مخاطبان ما معرفی کنید.
افشین قاسمی هستم، کارشناس ارشد تئاتر از دانشکده هنر و معماری و لیسانس نمایش عروسکی از دانشگاه هنر. از سال 1381 نیز شروع به فعالیت کارگردانی کردم.
علاوه بر نمایش عروسکی در چه حوزه‌های دیگر مشغول به فعالیت هستید؟
بله همان‌طور که اشاره کردم علاوه بر تئاتر عروسکی، تئاتر خیابانی، تئاتر معلولین، دوبله زنده، تئاتر صحنه‌ای و نمایشنامه خوانی را در طول این سال‌ها انجام داده‌ام و همچنان نیز در حال فعالیت هستم.
مطلع هستم که نمایشنامه خوانی اثری از سوفکل را انجام داده‌اید. درباره این کار بیشتر توضیح دهید.
«آنتیگونه» تراژدی از سوفکل است که دستمایه کارگردانان و نویسندگان بسیاری بوده است. درواقع نمایشنامه تضاد قوانین الهی و قوانین زمینی است. آنتیگونه تراژدی دیگری از سه‌گانه تراژدی‌های “تِبِس” سوفوکلس است که نخستین بار در سال 442 یا 440 پیش از میلاد اجرا شده است.
پیش از آغاز داستان، پسران اودیپوس، اتئوکلس و پولی‌نیکوس، در جنگ با یکدیگر بر سر تاج‌وتخت شهر کشته‌شده‌اند. کرئون، جانشین اتئوکلس، فرمان می‌دهد که جسد او را با تجلیل به خاک بسپارند، اما جسد پولی‌نیکوس را روی خاک بگذارند تا خوراک سگان و لاشخوران شود. این فرمان خلاف “قانون خدایان” و آیین مردم شهر است و آنتیگونه و ایسمنه، خواهران دو برادر کشته‌شده، از این تصمیم ناراضی‌اند. در آغاز تراژدی، آنتیگونه خواهرش ایسمنه را به بیرون کاخ می‌برد تا او را از تصمیمی که دارد آگاه کند؛ او می‌خواهد جسد پولی‌نیکوس را به خاک بسپارد و این برخلاف دستور کرئون است. ایسمنه نمی‌تواند آنتیگونه را منصرف کند و با او همکاری هم نمی‌کند، چراکه از مجازات مرگ می‌ترسد. بااین‌حال، آنتیگونه تصمیمش را عملی می‌کند و با این کار خشم کرئون را به خود برمی‌انگیزاند و …
جرقه این نمایشنامه خوانی چطور شکل گرفت؟
یکی از مباحث درسی در طول تدریس تاریخ نمایش بود و علاقه‌مندی دانشجویان ما را به سمت این نمایشنامه برد.
همین‌طور درباره نمایشنامه خوانی آسیناریا توضیح دهید.
آثار پلوتوس کمدی‌نویس رومی منبع نویسندگان دوره رنسانس است و تاکنون خوانشی از این نویسنده در ایران نشده بود. ازاین‌رو باعث شد به سمت آسیناریا یا کمدی الاغ‌ها برویم.
آیا این نمایشنامه خوانی ها به‌عنوان یک کار کلاسی انجام می‌شود یا دغدغه خودتان استفاده از دانشجویانتان است؟
این کار درواقع یک فعالیت فوق‌برنامه است ولی مربوط به مباحث درس در طول‌ترم است در جلسات نمایشنامه خوانی لذت تدریس به‌صورت عملی را دوچندان می‌شود.
شما در این نمایشنامه خوانی از دانشجویانی که شاید تجربه کاری چندانی نداشته باشند استفاده می‌کنید. چرا این تصمیم را گرفتید؟
من هم‌زمانی دانشجو بودم و شروع کار عملی برایم لذت‌بخش بود. اجرای صحنه باعث شد من در همه این مدت تئاتر را فراموش نکنم. خواستم این لذت را به اشتراک بگذارم و دانشجویان نمایش هم این تجربه را داشته باشند دانشجویان باید قدم‌های درستی به سمت حرفه‌ای شدن بردارند.
پیرو سؤال قبلی، آینده دانشجویان رشته نمایش و رشته سینمای دانشگاه سوره را چطور می‌بینید؟
آینده در رشته نمایش و سینمای سوره بسیار بستگی به خود دانشجو و تلاش او دارد. به علت باز بودن درهای سینما و نمایش باید دانشجویان تلاش دوچندانی کنند تا بتوانند در عرصه حرفه‌ای قدرتمند حضور پیدا کنند. آینده برای کسی است که آن را بسازد.
شما در زمینه تئاتر تراپی هم فعالیت دارید. چگونه به این حوزه علاقه‌مند شدید؟
به‌صورت تصادفی با بهزیستی استان تهران در دوران دانشجویی همکاری کردم و ازاین‌رو علاقه‌مند شدم و تجربیات بسیاری کسب کردم.
به‌طور مثال کارگردانی با روشن‌دلان بسیار متفاوت است با ناشنوایان و با معلولین جسمی و حرکتی. متأسفانه جای این مبحث در دانشگاه‌های ما خالی است ولی نیاز جامع بسیار است.
آیا تحصیلات یا مطالعه‌ای هم در حوزه روانشناسی دارید؟
بله مطالعات شخصی دارم که به‌طور عمده شامل تئاتر با فلسفه و روانشناسی است.
مایلم مختصری هم درباره فعالیت‌های خیریه‌تان بگویید. مطلع هستم همکاری‌هایی با شیرخوارگاه آمنه دارید. جرقه این فعالیت‌ها چطور زده شد؟
من از دوران دانشجویی‌ام، روزهای جمعه به شیرخوارگاه آمنه می‌رفتم و این یک دغدغه شخصی برایم بود. بعدها به شیرخوارگاه‌های مختلف می‌رفتم و با بچه‌ها نمایش خلاق کار می‌کردم. بچه‌های شیرخوارگاه‌ها به‌شدت با نمایش و نمایش عروسکی ارتباط برقرار می‌کنند.
با شناختی که از شما دارم، شما دانشجویانتان را بسیار جدی می‌گیرید؛ دلیل این طرز فکر چیست؟ با دانشجویان کم علاقه چه می‌کنید؟
در تئاترتراپی تکنیکی هست که باید به سراغ کسانی بروی که کمتر علاقه‌مند هستند. دانشجو اگر تصویر درستی از آینده داشته باشد، زمان را از دست نخواهد داد.
تا پایان امسال چه نمایش‌هایی در دست اجرا خواهید داشت؟
اگر روند حضور من ادامه داشته باشد تصمیم داریم با گروه به دانشگاه‌های مختلف برویم و در آنجا کنفرانس و اجرا داشته باشیم. البته نمایشنامه خوانی آنتیگونه در تالار فارابی دانشگاه هنر در ۲۲ خرداد اجرا شد.
اگر نکته‌ای باقی‌مانده لطفاً بفرمایید.
از شما برای فرصتی که به بنده اختصاص دادید سپاسگزارم. در پایان می‌خواهم به علاقه‌مندان یادآوری کنم که باید با تئاتر زندگی و تقدس آن را حفظ کنند. گونه‌های مختلف نمایش موردنیاز جامعه است باید از ارتباط بین‌رشته‌ای برای کاربردی کردن تئاتر بهره برد. امیدوارم دانشجویان این نسل بتوانند جریان ساز باشند.
نظر خود را بنویسید