منتظر باشید تا صفحه کامل بارگذاری شود
غیرفعال کردن حالت بارگذاری
×

مشاهده خبر

 

جشنواره هنرهای تجسمی در بخش مسابقه یا همان طوبی زرین از دهم بهمن کار خود را در موسسه فرهنگی هنری صبا آغاز کرده است. قرار بود رقابت میان آثار در 10 بخش برگزار شود اما به دلیل تعداد کم آثار ارسال شده در رشته سرامیک، این بخش از حالت مسابقه​ای خارج شد. آثار به نمایش درآمده در این بخش به صورت کیوریتوری انتخاب شدند. با مهران هوشیار، دبیر بخش سرامیک یازدهمین دوره جشنواره تجسمی فجر درباره علت این اتفاق و چند​وچون آن گفت​وگو کردیم که در ادامه آن را می​خوانید.

چرا امسال تعداد آثار ارسالی در بخش سرامیک کمتر از انتظار بودند؟

این را باید از هنرمندان سرامیست بپرسیم. من علت آن را نمی​دانم اما متاسفانه آمار آثار در بخش سرامیک در بخش فراخوان و مسابقه، در مقایسه با بخش​های دیگر و حتی در مقایسه با سال​های گذشته خیلی کم بود. علت این اتفاق که چرا هنرمندان در این بخش شرکت نکرده​اند باید آسیب​شناسی شود. من هم یکی از افرادی هستم که علاقه دارم جواب این پرسش را بدانم. اما نکته​ای که به نظر من مورد غفلت قرار گرفته و آن​طور که باید به آن توجه نمی​شود این است که متاسفانه کسانی که در این حوزه فعالیت می​کنند. البته نه همه اما تعداد بسیار زیادی از آن​ها، سرامیک را فقط به عنوان یک متریال می​شناسند. در حالی که به نظر من سرامیک به لحاظ مفهومی، هنری و انعطاف​پذیری متریال و حتی به لحاظ ارتباط تاریخی با پشتوانه​های فرهنگی ما، این وجاهت را دارد که از تمامی عرصه​های هنری، حضور و بروز بیشتری داشته باشد. اما شاید به این دلیل که بسیاری از دوستان ما علاقه​ دارند خودشان را بیشتر از اینکه سرامیست بدانند، هنرمند معرفی کنند یا مجسمه​سازی بدانند که با متریال سرامیک کار می​کند، این اتفاق رخ نمی​دهد. من خودم را سرامیست نمی​دانم اما به عنوان کسی که در این حوزه کار می​کنم، افتخار می​کنم که سرامیست یا حتی سفالگر باشم. الزامی وجود ندارد کسی که سفالگر است تنها ظرف و کوزه بسازد. سفال آنقدر گستره وسیعی دارد و دارای ارزش و اعتبار است که می​شود از تمام ویژگی​های ساختاری و مفهومی آن در تمام عرصه​ها بهره​برداری کرد و این کار یک سرامیست یا سفالگر است.

همیشه در بخش سرامیک استقبال هنرمندان در همین سطح بوده یا این مسئله امسال به وجود آمده است؟

من پنج دوره دبیر بخش سرامیک جشنواره بوده​ام و در شورای هنری جشنواره تجسمی فجر حضور داشته​ام. در تمامی این دوره​ها به لحاظ آمار کمّی، تعداد آثار رشته سرامیک به نسبت سایر رشته​ها کمتر بود که البته دلایل مختلفی دارد. شاید یکی از دلایل این باشد که ما رشته​ای به نام رشته سرامیک در حوزه​های آکادمیک و دانشگاهی نداریم اما رشته نقاشی، مجسمه​سازی و عکاسی داریم. از سوی دیگر تمام فرهنگ​های قدیمی سرامیک را می​شناسند و تمام فلات ایران با سرامیک درگیر بوده​اند، از کلپورگان سیستان و بلوچستان گرفته تا سیاهکل گیلان. شاید این تنوع و پراکندگی مانعی برای حضور هنرمندان در تهران باشد، چون حمل و نقل این آثار خیلی سخت​تر از فایل دیجیتالی عکس یا یک تابلوی نگارگری، نقاشی یا کاریکاتور است؛ شاید این موضوع هم دلیل دیگر استقبال کمتر هنرمندان از بخش فراخوان باشد. همین​طور ممکن است بی​مهری هنرمندان به این حوزه به دلیل نشناختن سرامیک دلیل دیگر باشد. هر دوره استقبال از رشته سرامیک در بخش مسابقه کم بوده اما امسال از سال​های گذشته هم استقبال کمتری صورت گرفت. حدود 160 اثر در مرحله اول فراخوان به دست ما رسید که از میان این آثار متاسفانه تنها 11 یا 12 اثر به مرحله دوم رسیدند و در مرحله دوم شاید به دلیل مشکل در حمل و نقل و همین​طور پیچیدگی​​های تکنیکی این رشته، 9 نفر از مسابقه انصراف دادند. ما با 3 نفر نمی​توانستیم بخش مسابقه را برگزار کنیم و به همین دلیل بخش سرامیک از قسمت مسابقه این جشنواره حذف شد اما برای آنکه سکوی سرامیک معاصر ایران در جشنواره خالی نباشد، با هماهنگی با مسئولان اصلی و رئیس شورای سیاستگذاری، آقای مظفری، قرار بر این شد که برای حفظ شان، هویت و جایگاه سرامیک، این بخش به صورت کیوریتوری برگزار شود. دوستان عزیزی به ما اعتماد کردند و آثارشان را در اختیارمان گذاشتند و ما در کمتر از دو هفته توانستیم بیشتر از 120 اثر را در بخش سرامیک در نمایشگاه عرضه کنیم.

چه معیارهایی برای انتخاب آثار به نمایش درآمده در جشنواره داشتید؟

من به عنوان کیوریتور این بخش، معیارهای مختلفی برای انتخاب آثار داشتم. معیارهایی مثل ویژگی​های هویتی و معنایی سرامیک، جدا بودن آثار از طیف هنر مجسمه​سازی و هنرهای جدید، نمود هویت و تاریخ سرامیک در آثار و سرامیک​بنیان​ بودن​شان. همین​طور تکنیک برای ما اهمیت بسیار زیادی داشت چون تولید نهایی آثار هنری به دلیل همین تکنیک​ها می​تواند متفاوت باشد. بنابراین اثر انتخاب شده باید تمام ویژگی​های تکنیکی را برای نمایش در نمایشگاهی در سطح ملی رعایت می​کرد. همچنین زیبایی​شناسی از اهمیت بسیاری برخوردار بود. وقتی قرار است اثری در نمایشگاه هنرهای تجسمی فجر حضور داشته باشد، الزاما نباید کاربردی باشد یا تکنیک قابل قبولی داشته باشد، بلکه باید جنبه​هایی از زیبایی​شناسی هنر معاصر و تجسمی روز را هم به نمایش بگذارد. ترکیبی از این موارد در انتخاب آثار در نظر گرفته شد. از هنرمندان شناخته​شده و پیشکسوت این عرصه خواستیم تصویر آثار را برای​مان ارسال کنند تا ما برترین آثار را انتخاب کنیم. تلاش کردیم تا از هر هنرمند حداقل یک اثر را در نمایشگاه حضور داشته باشد. ما از 35 هنرمند برای حضور در نمایشگاه دعوت کردیم که بیش از 120 اثر را به ما تحویل دادند.

با توجه به استقبال کم هنرمندان حوزه سرامیک از جشنواره در چند دوره اخیر، برای سال آینده چه اقداماتی باید صورت بگیرد تا هنرمندان اقبال بیشتری به جشنواره تجسمی فجر خصوصا در بخش فراخوان داشته باشند؟

من فکر می​کنم اقدامات ما باید دو بخش داشته باشد. بخش اول اقداماتی است که باید توسط مسئولان در سطح مدیران و تصمیم​گیران مربوطه در حوزه فرهنگ​سازی صورت بگیرد؛ نه​تنها در حوزه تجسمی​ بلکه در حوزه فرهنگ و هنر ایران​ تا به سرامیک، اصیل​ترین هنر ایرانی، ویژه​تر، متفاوت​تر و خاص​تر نگاه شود. اما در بخش دوم باید هنرمندان سرامیست را به خودباوری رساند. سفالگر بودن باید به این هنرمندان اعتبار بدهد و باعث شود که بتوانند با قدرت در این عرصه به عنوان سرامیست حضور پیدا کنند و در میان بخش​های مختلف حوزه تجسمی عرض​اندام کنند و پتانسیل​های واقعی سرامیک ایران را نه فقط در سطح ملی بلکه در سطح بین​المللی به نمایش بگذارند. البته در حال حاضر هنرمندان موفقی در این حوزه فعالیت می​کنند که مدافع و حافظ نام سرامیک معاصر ایران در سطح جهان هستند.

 

 

اشتراک در:

کلمات کلیدی: باید هنرمندان را به خودباوری رساند

نظر خود را بنویسید