به گزارش روابط عمومی دانشگاه سوره، به نقل از معاونت پژوهشی دانشگاه_ همایش ملی آینده پژوهی، آموزش عالی و توسعه پایدار، ششمین پیش نشست تخصصی خود را تحت عنوان «رویکردهای آینده پژوهانه در پژوهش‌های هنری، با محوریت ارتباط تصویری»، به همت گروه گرافیک و تصویرسازی دانشکده هنر دانشگاه سوره و با همکاری معاونت پژوهشی روز چهارشنبه  ۱۹ آبان 1400 از ساعت ۱۶ الی ۱۸ به صورت مجازی در سامانه سیباد دانشگاه سوره برگزار کرد.

دکتر بهنام زنگی، رئیس انجمن علمی پژوهش‌های هنری ایران در جایگاه سخنران ، و دکتر سمیه رمضان ماهی به عنوان دبیر و میزان در این جلسه حضور داشتند.

در ابتدای جلسه دکتر سمیه رمضان‌ماهی ضمن عرض خوش آمد گویی، در خصوص رویکردهای آینده پژوهانه در باب تصویرسازی و تولیدات پر محتوا سخن گفت و این همایش را با رویکرد آینده پژوهی جزء نخستین فعالیت‌های دانشگاه سوره در این زمینه دانست.

دکتر بهنام زنگی در باب آینده پژوهی با محوریت ارتباطات تصویری، این چنین بیان کرد:

آینده پژوهی یکی از ارکان فراموش شده است. همیشه پژوهش قربانی آموزش می‌شود و این ضعف‌های نهادی علل مختلف دارد که یکی از علل آن بی‌بهرگی افراد از جامعه پژوهشی است؛ زیرا در جامعه‌ی علمی هر فردی خود به تنهایی مشغول پژوهش و بی‌خبر از دیگران است. آینده پژوهی مبحث روشنی است و کلمه آینده نگاهی رو به جلو دارد که نشان از حرکت به سمت آینده و پیشرفت و جلوگیری از بایگانی شدن علم است. در هنر بیشتر درگیر جزئیات و دچار عقب ماندگی نابه‌‌جایی هستیم که خود یک معضل واقعی در اکنون و آینده خواهد بود. در نگاه کلی تحقیق شامل ۳ دوره: ۱.پیش تحقیق ۲.اصل تحقیق ۳.پسا تحقیق می‌شود، که هر کدام اهمیت خاص خود را دارد. اهم صحبت‌های ایشان در خصوص مساله مند کردن تحقیق، شناسایی اهمیتها و دلایل آن، ضرورت سنجی و امکان سنجی کار تحقیق در مرحله پیشاتحقیق؛ استفاده از متدولوژی درست در مرحله تحقیق؛ و چگونگی توسعه یابی تحقیق در مرحله پساتحقیق بود. ضرورت نگرشهای آینده پژوهانه در دو بخش پیشاتحقیق و پساتحقیق توسط ایشان مورد بحث قرارگرفت. تحقیق در اصل بخشی از آن کنجکاوی فردی، جمعی و نهادی است.

تولید هنری بدون آگاهی و آموزش، بی‌بنیان است

پرهیز از هنر سفارشی

زنگی درباره مهارت آموزی و تخصص در جامعه هنر این چنین گفت:

دو رویکرد در جامعه دانشجویان هنر به نام مهارت آموزی و تخصص وجود دارد، از لحاظ تجربه اندوزی و آگاهی نسبی دانشجویان، شاید کسب تخصص تا دوره کارشناسی کافی باشد؛ ولی اگر مهارتی نگاه کنیم، به مقاطع بالاتر نیاز است و بنیان آن بر علم شکل خواهد گرفت و این اندیشه خود آموخته و حاصل آموزش است. اساساً تولید هنری بدون آگاهی و آموزش بی‌بنیان است.

دانشجوی هنر یک سرمایه فرهنگی است، و این مسئولیت دانشگاه است که او را به ثمر و تکامل برساند. وظیفه آموزش عالی، دادن انگیزه و ممنوعیت نگاه سفارشی است؛ در این صورت دانشجو در فرصت‌های کشوری و جهانی به تجربه اندوزی خواهد رسید.

تحقیق‌های دانشگاهی و غیره باید مستند بر واقعیتی قرار بگیرد که پایان نامه‌های آن‌ها مسئولیتی را حل و فصل کند، ولی اکنون پایان نامه‌ها فقط بایگانی می‌شود و خاک می‌خورند و نکته سفارشی بودن دوباره تکرار می‌شود‌. شایان ذکر است که مسئله، بنیان تحقیق است تا مسائل پنهان به آشکار تبدیل و ریشه یابی علل انجام شود؛ نگاه سفارشی و غیرحرفه‌ای باید گام به گام حذف شود و بنیان علمی را هدف قرار دهیم تا نارسایی‌ها برطرف شود.

زنگی درباره روش تحقیق در جامعه هنر افزود:

روش تحقیق در جامعه انسانی کاملا متفاوت با جامعه هنری است زیرا مشکل ساختاری همیشه برقرار است و روش‌های ریشه دار در هنر هنوز مدون نشده است، ولی در این میان تفکر محقق باید راهبردی شکل بگیرد تا اهمیت مسئله را درک کند  متوجه تحقیق خود با رویکردی اکتشافی شود، بعد از کشف به مرحله تبیین باید رسید تا ضرورت آن روشن و همچنین راجع به چیستی و علت آن بحث شود.

قبل از انجام تحقیق باید ضرورت سنجی و مطالعات ساختاری به عمل برسد، یک امتیاز در جامعه هنری ما وجود دارد آن هم کوچک بودن فضای پژوهشی است؛ این مورد ضرورت سنجی را به صورت طبیعی حل می‌کند. همچنین در تحقیق به گذشته و آینده نگاه شود تا با پیش بینی‌ها و آمادگی‌های قبلی با شکست مواجه نشویم و راه ما الگوی دیگران شود.

البته در مسئله آینده پژوهی باید توسعه تحقیق را بدانیم. محقق باید راه های توسعه را حتماً آموزش ببیند و روش‌های به کارگیری دستاورد‌های تحقیق و ضعف آن را بشناسد. وی همچنین در خصوص سرمایه گذاری متولیان دولتی، ضرورت نگرش آینده پژوهی و توسعه پایدار، لزوم تدوین سرفصلهای صحیح دانشگاهی متناسب با نیاز روز بازار و تاثیر آن در کارآفرینی، هدفمندکردن دانشگاه های کشور برای دستیابی به دستاوردهای پژوهی در آینده توضیحاتی را ارائه دادند.

در آخر جلسه، زنگی یادآور شد:

این گام‌های درست، باعث رویکردی آینده پژوهی خواهد شد و این نکته که ما در آینده باید سیر کنیم را برجسته می‌کند. در آموزش نیز مسئله مصرف و در پژوهش مسئله تولید جای دارد و هر فردی باید خود تصمیم بگیرد تولیدکننده یا مصرف کننده باشد؛  ولیکن درجامعه ما مصرف کنندگی بیشتر است و راهکار آن وابسته به انجام درست مسئولیت فردی و مسئولیت نهادی است.