به گزارش روابط عمومی دانشگاه سوره، به نقل از معاونت پژوهشی دانشگاه_ به مناسبت بزرگداشت حکیم نظامی گنجوی، پاسدار فرهنگ و هنر ایرانی، وبینار پژوهشی با محوریت «این‌همانی‌ها و هماهنگی‌ها میان فردوسی و نظامی» به کوشش دانشکده هنر، با همکاری معاونت پژوهشی و معاونت فرهنگی-دانشجویی دانشگاه سوره، کمیسیون ملی یونسکو در ایران، وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی، معاونت فرهنگی و اجتماعی وزارت علوم تحقیقات و فناوری، روز چهارشنبه ۲۵ اسفندماه ۱۴۰۰ از ساعت ۱۴ الی ۱۵ با حضور ۶۰ نفر از علاقه‌مندان در سامانه مجازی دانشگاه سوره برگزار شد.
در این نشست دکتر جواد جلالی کیاسری، پژوهشگر و رایزن فرهنگی، به عنوان سخنران و ارائه‌دهنده و همچنین دکتر مهدی محمدی، استاد دانشگاه سوره، به عنوان میزبان نشست حضور داشتند.
در بخش نخست، دکترمحمدی ضمن خوش‌آمد گویی به حاضرین و خوانش چند بیت از اشعار حکیم نظامی، به جایگاه رفیع و باشکوه این شاعر بزرگ اشاره کرد و بر لزوم تشکیل جلساتی این‌چنین برای یادآوری تأثیر بزرگانی چون نظامی بر ادب و فرهنگ ایرانی تأکید کرد. سپس دکتر زکیه السادات طباطبایی، معاون پژوهشی دانشگاه سوره و دکتر نظری، رئیس دانشکده هنر دانشگاه سوره، با بیان صحبت‌هایشان آغازکننده‌ی رسمی نشست بودند.
دکتر جلالی کیاسری در ابتدا به وجود دو شاعر بزرگ فارسی در موضوع سخنانش اشاره کرد و دلیل آن را میهن‌پرستی، ایران‌دوستی و دلدادگی این دو ستون ادب فارسی به خرد و راستی دانست. خدا و خرد دو مفهوم برجسته و پررنگ در آیین فردوسی و نظامی است که به خوبی در آثار هر دو می‌توان آن را مشاهده کرد. همه به خوبی می‌دانیم که فردوسی حکیم است چنانچه نظامی حکیم است. حکیم در نگاه ما یعنی فیلسوف، دانشمند و پرسشگری که از هستی می‌پرسد. بزرگ‌مردی چون ملاصدرا به فردوسی لقب حکیم قدوسی می‌دهد. همین می‌تواند معیاری برای اندازه‌گیری شکوه فردوسی باشد. تأثیر فردوسی بر نظامی کاملاً مشهود و آشکار است.
وی در ادامه افزود: هر دو شاعر در خصوص عدالت‌گستری و رعایت حق مردم سخنان زیبایی دارند که اگر ما در کاربست این سخنان کوشا باشیم؛ در حکومت و میان مردم جامعه‌ای آرام و آرمانی خواهیم داشت. حکیم فردوسی می‌گوید سه عامل تخت پادشاهان را واژگون می‌کند و باعث فروپاشی حکومت خواهد شد. نخست بی‌عدالتی فرمانروایان و شاهان، دوم بالا کشیدن نادانان و جایگاه دادن به چاپلوسان درحالی‌که نخبگان به حاشیه رانده شده‌اند و سومین دلیل تباه‌کاری، سیاه‌کاری و مال‌اندوزی و پول‌پرستی کارگزاران است. فردوسی چنانکه بر بسیاری از شاعران بزرگ پس از خود تأثیر گذاشته است و هر شاعری پس از او گویی از سفره‌ی او برخاسته؛ نظامی را نیز در مدار تأثیر خود قرار داده است. نظامی هم در مثنوی‌های خود راه فردوسی را می‌گیرد و پیش می‌آید. در همین موضوع نظامی شاهان و فرمانروایان را متوجه روز رستاخیز می‌کند و پادشاهان را از عاقبت ظلم و ستم بیم می‌دهد.
جلالی در توصیف جنبه‌های دیگر تأثیر فردوسی بر نظامی به دل‌بستگی و وابستگی نظامی نسبت به ایران اشاره کرد و گفت: نظامی نیز می‌کوشد فرهنگ ایرانی را در آیینه‌ی داستان‌های عاشقانه بازتاب دهد. او ایران را در میان کشورهای جهان در جایگاهی بلند می‌نشاند و به چنین کاری می‌بالد. همچنین در بخش دیگری همچون فردوسی که به خرد و دانش و علم‌آموزی تکیه می‌کند و مردمان را به آن می‌خواند؛ نظامی حکیم نیز به آموختن و کسب علم توجه دارد.
جلالی کیاسری ادامه داد: نظامی نیز همچون فردوسی دوستدار و سرسپرده‌ی عشق است. در سراسر شاهنامه یکی از محورهای سخن حکیم فردوسی عشق است. نظامی نیز در آثارش به عشق می‌پردازد و جایگاه عشق را در مرتبه‌ای بلند قرار می‌دهد. هر دو حکیم بزرگ بر تواضع و دوری از تکبر تأکید دارند و از نگاه بالا به پایین انتقاد دارند.
به گفته‌ی جلالی کیاسری بسیاری از سخنان و اشعار نظامی همچون اشعار فردوسی قابلیت ضرب‌المثل شدن دارند و بسیاری از ضرب‌المثل‌های رایج میان مردم از آثار او گرفته شده است. به طور مثال: هر دم از این باغ بری می‌رسد، در ناامیدی بسی امید است یا بیا تا کج نشینیم و راست گوییم، از این دسته سخنان هستند.
جلالی تصریح کرد: از دیگر این‌همانی‌های میان فردوسی و نظامی نگاه سیاسی این دو حکیم بزرگ است. دیدگاهی که فردوسی در روزگار خود به روس‌ها و چینی‌ها دارد را نظامی نیز در زمانه خود به مسائل سیاسی دارد. باید از رهنمودهای این دو عزیز برداشت درستی داشته باشیم زیرا ما نیز نیازمند بینش روشن‌تری در مسائل سیاسی هستیم.
نظر خود را بنویسید