به گزارش روابط عمومی دانشگاه سوره، به نقل از معاونت پژوهشی دانشگاه_ به مناسبت هفته معمار، وبینار تخصصی «آینده‌نگری و آینده‌نگاری در معماری پس از انقلاب اسلامی» به کوشش دانشکده معماری و شهرسازی و با همکاری معاونت پژوهشی دانشگاه سوره در روز چهارشنبه 28 اردیبهشت‌ماه 1401 از ساعت 10 الی 12 به صورت مجازی در سامانه دانشگاه سوره برگزار شد.

در این نشست دکتر سید غلامرضا اسلامی، استاد تمام پردیس هنرهای زیبا، به عنوان سخنران و دکتر امیر مسعود دباغ، به عنوان دبیر جلسه حضور داشتند.

در ابتدا دکتر دباغ، دبیر نشست ضمن عرض سلام از دکتر اسلامی بابت حضور در این نشست تشکر و دعوت کرد تا سخنان خود را آغاز کند.

دکتر اسلامی ضمن عرض سلام و تشکر از دست‌اندرکاران در برگزاری این نشست، هفته معماری را تبریک گفت و در ابتدای بحث به نادانی و جهالت انسان در برابر اقیانوس علم و دانش و توجه به این نکته که نباید به اطلاعات محدود خود اکتفا کرده و به آن غره شویم اشاره کرد.

وی به تمامی واژگان موضوع این نشست؛ آینده‌نگری، آینده‌نگاری، در معماری، انقلاب و پس از انقلاب اسلامی اشاره کرد و گفت تمامی این واژگان دارای معنا و مفهوم هستند ولی نکته این است که هر یک ما می‌توانیم به این موضوع و واژگان از زاویه دید جدید و منحصر به خودمان نگاه کنیم و به تبیین آن بپردازیم. همچنین گفت: انسان تنها موجودی است که می‌تواند تجرید و تعمیم کند؛ حرکت به سمت شاخص را تجرید و پرداخت به آن را تعمیم می‌گویند. تجرید و تعمیم باعث می‌شوند که مفاهیم شکل بگیرند.

اسلامی به هنر و نقش معمار نیز اشاره کرد و گفت: در هنر آشکارگی اتفاق می‌افتد و یک چیز بُعد پیدا می‌کند.

معمار در واقع مهندس و هندسی‌دان است. ما در حال حاضر با یک خلأ در حیطه معماری مواجه هستیم؛ قبلاً معماری یک نظام مجزا داشت و از نظام مهندسی جدا بود اما اکنون زیر نظر نظام مهندسی ساختمان است.

وی درباره مدل‌سازی اذعان کرد: ما از طریق مدل‌سازی به مفاهیم می‌رسیم. برخی این نظر را دارند که اگر ما به صورت جداگانه اجزای یک طرح را بسازیم و بعد کنار هم قرار بدهیم یک کل سالم خواهیم داشت درصورتی‌که جزء باید با کل همخوانی داشته باشد و در واقع طرح کل را از ابتدا باید در ذهن داشت. مدل‌سازی توجه به کل را در نظر قرار می‌دهد.

اسلامی در رابطه با انواع تفکر نیز صحبت کرد:

تفکر علمی: یعنی چیستی آن طرح را مشخص کنیم و از کل به جزء و از جزء به کل می‌رسیم و این‌ها باهم مرتبط هستند تا طرح ما تکمیل شود.

تفکر منطقی: ارتباط فرم و عملکرد را از لحاظ عقلی بررسی می‌کند.

تفکر عمودی: امکان تحقق یک طرح که در ذهن پرورانیده شده است را بررسی می‌کند.

تفکر افقی/ تفکر خلاق: به ایجاد تغییرات در محتوا و زمینه که ارتباط سالم بین آن‌ها برقرار و کار اجرایی شود را تفکر افقی می‌گویند.

درباره تفکر خلاق می‌توانیم به نظریه چاه‌های معرفتی دی بونو نیز اشاره کنیم: اکثر ابداعات از طریق ایجاد چاه‌های جدید به وجود می‌آیند نه پر کردن چاه‌های قدیمی و موجود.

وی نظریه‌ای درباره انواع مدیر بیان کرد و گفت که ما چهار نوع مدیر داریم:

گذشته‌نگر که به‌ دنبال احیا است. حال نگر که به ساماندهی وضع موجود می‌پردازد. آینده‌نگر، رشد کمی را مدنظر قرار می‌دهد آینده نگار، به توسعه کیفی می‌پردازد.

اسلامی ادامه داد که برای پرداختن به موضوع پس از انقلاب در ابتدا باید انتظار و مفهوم خود را از زمان بیان کنیم. در زمان مفهومی ما عناصر؛ مدیریت، حل مسئله، برنامه‌ریزی، طراحی را مشاهده می‌کنیم. به گفته چامسکی که کلمات قول نیاز دارند و در طول زمان بالا و پائین می‌شوند؛ می‌توانیم زمان را و وقایع و ارزش‌ها مانند طناب چند رشته‌ای پیچ در پیچ ببینیم که در واقع موضوع یکسان و است و تغییر نمی‌کند اما نوع برداشت و شیوه برخورد ما از موضوع مهم است چون در هر زمان یا حالت می‌توانیم یک رشته از آن طناب چند رشته‌ای را مشاهده کنیم پس یعنی چیدمان و ماهیت همان است و در اصل هیچ چیزی غیر از زاویه دید و برداشت ما عوض نشده است.

در انتها نیز پس از اشاره به انقلاب و رسیدن ملت ما از یک فضای استبداد به آزادی اذعان کرد: برای پیشرفت و حرکت رو به جلو باید آینده را دید و واگرایی علت‌ها را دنبال کرد اما به هیچ وجه نباید هست‎‌ها را فراموش کرد و تنها بر اساس مجاز جلو برویم که در این صورت به پوچ‌گرایی می‌رسیم.

جایگاه و موقعیتی که خداوند برای تک‌تک ما انسان‌ها قرار داده ‌است آن‌قدر والا و با ارزش است که ما مغلوب مسائل و مشکلاتی که در کشور از عمد یا غیر عمد پررنگ می‌کنند نمی‌شویم.