به گزارش روابط عمومی دانشگاه سوره_ به‌مناسبت روز جهانی صنایع دستی به‌سراغ یکی دیگر از اساتید این حوزه در دانشکده هنر دانشگاه سوره رفتیم تا چالش‌های آموزش را از نگاه فردی که سال‌ها در این راه فعالیت داشته است ببینیم. هنر صنایع‌دستی، ترکیبی از صنعت و هنر اصیلی است که باتوجه به پیشینه‌ای که دارد جایگاهی در دل خانواده‌ها، در جامعه و در صدور فرهنگ به دنیا دارد. از این‌رو نگرشی جدید با رویکرد تجاری‌سازی و روحیه جهادی می‌تواند به رشد و توسعه صنایع‌دستی کشورمان کمک کند. میثم حسن‌خانی مدرس گروه صنایع‌دستی درباره این چالش‌ها برای‌مان توضیح می‌دهد:
سرفصل‌ها و منابعی که برای این دروس تئوریک در مقطع ارشد موجود است عموماً برای دهه‌های قبل و سیستم آموزشی کارمندی است. ما یک دوره کشورمان نیاز به نیروی کارمند داشت؛ مثلاً ۷۰ الی ۸۰ سال گذشته و سیستم آموزشی ما بر اساس این نیاز دانشگاه‌ها را آموزش‌محور تعیین کرد تا دانشجویان بتوانند جذب سیستم دولتی و کارمندی شوند؛ اما درحال حاضر ما شاهد این پدیده هستیم که سالیانه ۵۰۰ هزار دانشجوی فارغ‌التحصیل داریم که تقریباً ۴۰هزار نفر آن‌ها جذب سیستم اداری و کارمندی شده و ۴۶۰هزار نفر دیگر باید کارآفرین شوند. بر حسب اتفاق صنایع‌دستی یکی از این رشته‌ها است که دانشجوی آن باید کارآفرین باشد. ایده‌آل این است که از هر ۱۰ دانشجوی ارشد صنایع‌دستی باید ۸ نفر از آن‌ها در حوزه فروش و تجاری‌سازی باشند و ۲ نفر در حوزه طراحی و تولید مشغول به‌کار شوند. اما در حال حاضر مشکل صنایع‌دستی کشور ما همین فروش و تجاری‌سازی بوده و ما به اندازه کافی در بخش تولید و طراحی کارگاه داریم.
وی افزود: برای مثال یک مهندس کشاورزی نباید به انجام کار کشاورزی بپردازد چراکه خود شخص کشاورز مهارت کافی را داراست، بلکه مهندس باید روش‌های نوین تجاری‌سازی و بهره‌وری بهتر از محصول و زمین را آموزش دهد ولی ما توقع و نحوه تربیتمان به نحوی است که نباید دانشجو کارگاه تأسیس و محصول تولید کند و بدین ترتیب وارد میدان تجاری‌سازی شده و با مولفه‌های صادرات صنایع‌دستی آشنا شوند، چرا که تجربه زیسته به ما می‌گوید که ما در حوزه بین‌الملل برای عرضه صنایع‌دستی به‌صورت حرفه‌ای در کشورهای پیرامون و سطح بین‌المللی خیلی جای کار داریم اما نیازمند نیروی متخصصی هستیم که بتواند صنایع‌دستی و تجاری‌سازی را خوب بشناسد و این دو را باهم پیوند دهد.
دانشجو از هدف نمایشگاه‌ها مطلع نیست
حسن‌خانی در پاسخ به این پرسش که دانشگاه سوره تا چه حد توانسته دانشجوی کارآفرین تحویل جامعه دهد گفت: بازگردیم به سال‌های دهه ۷۰ که ما در این دانشگاه به‌عنوان دانشجو مشغول بودیم و با شروع تأسیس دانشگاه هم مصادف بود. یکی از اصلی‌ترین رشته‌های در حال ارائه صنایع‌دستی بود و بنده به خاطر دارم که عمده تجربه ما شرکت در نمایشگاه‌های بین‌المللی بود. به یاد دارم هر سال در نمایشگاه‌های فرش غرفه داشتیم و غرفه دانشگاه سوره در مقایسه با سایر رقبا و سایر دانشگاه‌ها از یک سر و گردن کیفیت و مقبولیت بالاتری برخوردار بود. به نظر من دلیل این اتفاق آن بود که همه در میدان بودند و اساتید ممتازی حضور داشتند و نحوه تعاملی که خود دانشجو داشت.
بنده اعتقاد دارم که کار را باید با یک مدیریت صحیح به دست خود دانشجویان داد، اگر انجمن‌های علمی دانشجویی و کانون‌های علمی دانشجویی فعال بوده و در میدان باشند و نظارت و راهنمایی اساتید خوب هم وجود داشته باشد، شاهد وقوع اتفاقات بسیار خوبی خواهیم بود. در دهه ۷۰ و ۸۰ یک دوره دانشگاه سوره این پتانسیل را داشت؛ اما امروز متأسفانه این ظرفیت کمرنگ و خیلی دور شده. به علاوه، با مولفه‌های درستی هم در نمایشگاه‌ها شرکت نمی‌کنند یعنی هدف‌گذاری صحیح وجود ندارد و دانشجو مطلع نیست که این نمایشگاهی که شرکت می‌کند با چه هدفی است؟ با هدف فروش؟ یا اطلاع‌رسانی؟ یا بازاریابی؟ یا باهدف تجاری‌سازی؟ یا معرفی؟ خود دانشجو نیز خبرندارد و بعد از شرکت در نمایشگاه حواس جمع نیست و از وظیفه خود باخبر و آگاه نیست و همین بازخورد وجود ندارد و در مقطعی انگیزه خود را نیز از دست می‌دهد، این‌ها نیازمند یک مدیریت مطلوب است.
امسال اما بخش خوب ماجرا اینجا بود که در نمایشگاه بین‌المللی سال جاری شاید یکی از معدود دانشگاه‌هایی که دارای غرفه صنایع‌دستی بود دانشگاه سوره بود از بین دانشگاه‌هایی که دارای رشته صنایع‌دستی است و این امر خوب است اما نسبت به جهان پیش‌رو همچنان خیلی عقب است.
این را اگر با قبل مقایسه کنیم عملکرد خوبی است اما اگر بخواهیم با چیزی که در میدان وجود دارد مقایسه بکنیم باید بگوییم که ما خیلی عقب هستیم، دانشجوها باید تجربه نمایشگاهی زیادی داشته باشند چه در تهران و چه در شهرستان‌ها و سپس نمایشگاه‌های بین‌المللی و نمایشگاه‌های خارج از کشور. با این رویکرد دانشجویان خواهند دانست که نحوه بازاریابی چگونه است؛ چرا که یکی از مولفه‌ها و عوامل مهم در بازاریابی، شرکت در نمایشگاه‌ها بوده و مقدمه شرکت در آن توسط دانشجویان آغاز می‌شود. دانشجو باید خود را در دانشگاه محک زده و ارزیابی کند که آن هم فقط در بستر دانشگاه صورت می‌گیرد و پس از دانشگاه بستری فراهم نیست.
حسن‌خانی در ادامه درخصوص مقایسه میزان انگیزه دانشجویان نسل قبلی و فعلی گفت: آن انگیزه که دلیل انجام کار باشد وجود دارد ولی مولفه‌ها باید مشخص شود که آیا این انگیزه پول است یا رسیدن به یک موقعیت شغلی و اجتماعی خوب؟ اگر انجمن دانشجویی تأسیس شود پس از فارغ‌التحصیلی هم مورد استفاده بوده و برای دانشجویان سودمند خواهد بود، به عقیده بنده در حوزه صنایع‌دستی اگر قرار است تحولی صورت گیرد باید از همین دانشگاه آغاز شود. دانشگاه سوره در مقطعی در این زمینه پرچمدار بود یعنی همه در غرفه‌های سوره در نمایشگاه‌ها شرکت می‌کردند و بنده به یاد دارم که از برخی کارهای دانشجویان سفارش گرفته می‌شد و تجار فرش طرح فرش دانشجویان را خریداری می‌کردند.
کارهای کلاسی دانشجویان سفارش کار آن‌ها بود
استاد حسن‌خانی افزود: مثلاً در نمایشگاه قرآن بنده به یاد دارم همیشه دانشجویان ما در صورت شرکت در بخش‌های گل و مرغ و تذهیب و نگارگری مقام کسب می‌کردند. از دلایل وقوع این اتفاقات وجود اساتید خوب و شایسته بود و اینکه اساتید دانشجویان را به میدان می‌آوردند؛ بنده به‌خاطر دارم در دوره کارشناسی، ما در کارگاه تخصصی ترم آخر مشغول تکمیل سفارش‌هایی بودیم که از بیرون دریافت کرده بودیم مثل سفارش خط و سفارش گل و مرغ و... ولی امروزه بدین‌گونه نیست و راهکار حل این مشکل این است که مقداری با روحیه جهادی بنگریم و روحیه جهادی را در دل دانشجویان پرورش دهیم و تجاری‌سازی را آموزش دهیم و این برنامه را به دست دانشجویان بسپاریم و به آن‌ها میدان دهیم تا بتوانند در نمایشگاه‌های بین‌المللی و میدان‌های عملیاتی شرکت کرده و کسب تجربه کنند. همچنین در کنار آن اساتیدی حضور داشته باشند تا تجربیات خود را در اختیار جوانان قرار دهند، این پازل اگر دوباره چیده شود، شاهد وقوع آن اتفاق خوب خواهیم بود و دوباره به آن حد اعتدال خواهیم رسید.
میثم حسن‌خانی خاطرنشان کرد: بنده امیدوارم که دانشجویان روحیه جهادی‌شان فعال شود و بدانند اگر ثمره‌ای بکارند و خود برداشت نکنند به گروه‌ها و دوره‌های بعد خودشان خواهد رسید و ما نباید عجله‌کار باشیم و باید صبر پیشه کنیم و تحمل داشته باشم چون به هر حال این اتفاق باید از نقطه‌ای آغاز شود و بنده خواهش دارم نسبت به این مولفه‌ها جدی باشند و اهمیت بدهند و با انتخاب درست اساتید و نحوه شرکت در نمایشگاه‌ها و مدیریت اساتید فضاها و بسترهای خوبی را برای دانشجویان فراهم کنند.
نظر خود را بنویسید