اولین نشست معماری‌خوانی حضوری پادکست رادیو نمانا با همکاری واحد پژوهشی دانشکده معماری و شهرسازی دانشگاه سوره به دبیری آناهیتا سماوات و سخنرانی دکتر محمدصادق خاجی و با حضور دکتر نجمه دشتکی و دکتر زکیه سادات طباطبایی، در کتابخانه دانشکده معماری و شهرسازی سوره برگزار‌شد.
به گزارش روابط عمومی دانشگاه سوره، به نقل از معاونت پژوهشی دانشگاه، در ابتدا این جلسه به معرفی کتاب‌هایی که تاکنون در پادکست رادیو نمانا از سال ۱۳۹۸ بصورت مجازی خوانده شده‌اند پرداخته شد.
سپس کلیاتی از فلسفه پدیدارشناسی و تعارضات نگاه‌های ایده‌آل‌گرایان با واقع‌گرایان مطرح شد تا با جمع بندی از اندیشه دکارت که تعارض را از میان بر می‌دارد و به هر دو نگاهِ عینی و نگاهِ ذهنی از تجربه‌ی حسی ما از مکان و فضا اشاره می‌کند، مقدمه و چراغ راهی برای آشنایی با مفهومِ پدیدار شناسی در معماری روشن شود.
سماوات در بخشی از روایتگری خود از کتاب «پرسش‌های ادراک پدیدارشناسی در معماری» نکاتی را بیان کرد و گفت: فیلسوفان دو مسئله زمان و مکان را جزء مسائل اصلی هستی شناسی عقلی می‌دانند.
وی افزود: در بین تفکرات موجود ما دو ایدئولوژی را مورد بررسی قرار می‌دهیم ، ایدئولوژی ایده آلیست و ایدئولوژی رئالیسم. ایده آلیست ها یا همان آرمانگرایان معتقدند ایده ها موضوع حقیقی معرفت بوده و بر اشیاء مقدم هستند .
سماوات در ادامه خاطرنشان کرد: ایده ها امکان بودن را برای اشیاء فراهم می‌آورند ، چه از نظر معرفت شناختی و چه از نظر متافیزیکی . به بیان دیگر معتقدند که برای شناخت جهان بیرون چندان نمیتوان به ذهن متکی بود.
او ادامه داد : رئالیست ها یا همان واقع گرایان بر این باورند که ، مشاهده دقیق واقعیت های زندگی ، تشخیص درست علت و معلول و تشریح و تجسم آنها است.
دبیر پادکست نمانا در بخش دیگری از روایتگری خود اظهار داشت: این مکتب در واکنش به شاعرانگی محض ، احساسات گرایی بدون منطق و محتواهای عجیب و غریب شکل گرفت. در این میان دکارت نگاهی تلفیقی را ، فارغ از تعارضات آرمانگرایی و واقع گرایی ارائه می‌دهد. باور دکارت بر این است که ، مکان هم مفهوم عقلی دارد و هم صفت اصلی ماده است. بنابراین می‌توان گفت معماری به مثابه پدیدار همین تجربه تلفیقی است که شناخت زمان و مکان را ممکن می‌سازد.
دکتر محمدصادق خاجی نیز در ادامه گفت: معماری دوره دو ساحت است ، ساحت بیرونی و درونی که در کتاب مورد نظر صحبت بر سر ساحت بیرونی معماری است.
دکتر خاجی خاطرنشان کرد: بخش عمده ای از معماری ساحت درونی آن است که در عصر معاصر کمتر به آن پرداخته می‌شود و هم اکنون توازنی بین توجه به ساحت بیرونی و ساحت درونی وجود ندارد.
او در ادامه به یکی از بخش های قابل توجه کتاب اشاره کرد و گفت: بخش مرتبط با استیون هال، فرم های کالبدی و غیرکالبدی و میزان تصرف هریک را از ادارک ما در تولید معماری مورد بررسی قرار می‌دهد. هدف این است که نشان دهد معماری که به نتیجه رسیده چه چیزی تولید کرده است.
او یادآوری کرد: استیون هال تنها معماری است که هم نگاه فرمالیستی به معماری دارد و هم نگاه پدیداری ، برای او کشف و شهود در معماری بسیار مهم بوده ، اما تولید معماری برای استیون هال با مسائل فرمال شکل می‌گیرد.
در این کتاب ما با همین مسئله روبرو هستیم اینکه بعد از تولید معماری ما با چه چیزی مواجه خواهیم شد .
سماوات در قسمت دیگری از این پادکست به موضوع «کورا» اشاره کرد و گفت: این بخش با عنوان فضای انتزاعی مطرح می‌شود که جوهر دست ساخت بشر است .
وی ادامه داد: کتاب تعریف کامل تری در اختیار ما قرار می‌دهد ؛ بدین گونه که کورا آن مکان کیهانی ، انتزاعی و آن جوهر دست ساخت بشر است. به بیان دیگر کورا همان احساس و فضا انتزاعی حاصل از قرار گیری در یک مکان است.
در ادامه این نشست دکتر محمد حسین عبدالهی با طرح پرسشی اظهار داشت: بین کالبد درونی و بیرونیِ معماری، کدامیک بر دیگری ارجحیت دارند ؟
دکتر خاجی در پاسخ به این سوال بیان کرد: به طور مثال در خانه فاشیسم اثر ترانی می‌بینیم که بیرون معماری توسط درون معماری درحال تولید است ، می‌توان اینگونه برداشت کرد که برای تولید بیرون معماری باید درک دقیقی از درون معماری داشت. این در حالی است که ما به عنوان یک معمار نباید بیش از اندازه به بیرون معماری توجه کنیم چرا که این افراط موجب می‌شود ما درون معماری را از دست بدهیم.
در خاتمه این جلسه اعلام شد برنامه دوم این نشست به مقوله «پدیدارشناسی و ادراکات هفتگانه در معماری» اختصاص دارد که هفته آینده برگزار می شود.
* این گزارش به کوشش الهه میرزائی تهیه گردیده است.
نظر خود را بنویسید