به گزارش روابط عمومی دانشگاه سوره، به نقل از معاونت پژوهشی دانشگاه_ وبینار تخصصی با عنوان «بررسی احیا و بازگشایی سر در تاریخی باب عالی مجموعه میراث جهانی کاخ گلستان» به همت دانشکده معماری و شهرسازی دانشگاه سوره و همکاری معاونت پژوهشی دانشگاه؛ با ارائه و سخنرانی آفرین امامی مدیر مجموعه میراث جهانی کاخ گلستان و مهندس امین محب‌علی کارشناس دفتر فنی و ناظر عملیات اجرایی کاخ گلستان و با حضور مهندس داعی‌پور به عنوان دبیر اجرایی، روز شنبه 25 اردیبهشت‌ماه 1400 ساعت 17 به صورت مجازی در سامانه سیباد دانشگاه سوره برگزار شد.

در ابتدای این نشست، امین محب‌علی به بیان تعریفی از مفاهیم حفاظت، اصالت و مرمّت پرداخت و تأکید کرد: ما زمانی می‌توانیم حفاظت از بنا یا اثر تاریخی را انجام دهیم که در ابتدا به اصالت آن نیز توجه کافی کرده باشیم. همچنین توجه به اصالت بنا نیز می‌تواند در امر حفاظت و مرمّت تأثیرگذار باشد.

محب‌علی عنوان کرد: مواردی همچون پژوهش و مستندسازی، معرفی و آموزش، مرمّت و احیا از جمله اقداماتی هستند که برای امر حفاظت از اثر تاریخی انجام می‌شود. وی همچنین اصالت را دارای سه بعد کالبدی، کاربردی و مفهومی دانست و تمامی این موارد را به عنوان زیر مجموعه‌ای برای امر حفاظت بیان کرد.

سپس، امین محب‌علی ضمن اشاره به دو تعریف از مفهوم اثر تاریخی اذعان کرد: اثر تاریخی اثری است که از گذشته به دست ما رسیده و همچنین اثری است که در آن اتفاق مهمی افتاده یا در تاریخ معاصر اثرگذار باشد. وی در خصوص تاریخچه حفاظت از آثار تاریخی در ایران (دوره قاجار تا کنون) اظهار داشت: حفاظت از آثار تاریخی در ایران در ادوار مختلف به‌صورت مستمر اتفاق می‌افتد، در غیر اینصورت هیچ‌گونه اطلاعاتی از تاریخ به‌دست ما نمی‌رسد.

محب‌علی خاطر نشان کرد: در سال 1287 برای نخستین بار در تاریخ ایران در مجلس شورای ملی قانونی با مضمون حفاظت از آثار تاریخی تصویب شد و این اقدام آغاز مجموعه اقداماتی بود که پس از گذشت 111 سال، امروز به وزارت میراث فرهنگی و گردشگری منتهی شده است. وی افزود: در سال 1309، دومین اتفاق مهم تاریخی درباره حفاظت از آثار تاریخی با تصویب قانون عتیقات رخ داد. قانون عتیقات، حفاظت از آثار تاریخی و فرهنگی را بر عهده انجمن آثار ملی گذاشت.

امین محب‌علی با نگاهی گذرا به تاریخچه حفاظت از آثار تاریخی در ایران به یک نتیجه‌گیری و جمع‌بندی نهایی رسید و گفت: با این تاریخچه کوتاه تا زمان پهلوی به این نتیجه می‌رسیم که قبل از تصویب نخستین قانون حفظ آثار تاریخی که به منشور آتن معروف است در سال 1939، در ایران دارای قوانین حفاظتی بوده‌ایم. پس از انقلاب، سازمان ملی حفاظت در سال 1366 اساسنامه‌ای بر طبق (چتر حفاظت) نوشت و سازمان میراث فرهنگی کشور به طور رسمی مسئولیت حفاظت از آثار تاریخی و فرهنگی را به‌طور متمرکز به‌دست گرفت.

در ادامه‌ی این نشست، آفرین امامی به ارائه نکاتی در رابطه با موقعیت جغرافیایی کاخ گلستان و معرفی درب‌های شاخص و معروف آن پرداخت. وی در این باره افزود: کاخ گلستان دارای درب‌های ورودی متنوعی بوده است که هر کدام به علتی از بین رفته و بلا استفاده مانده است.

امامی اذعان کرد: تنها درب باقی مانده‌ تاریخی کاخ گلستان؛ درب باب عالی یا الماسیه جدید است که برای ورود به کاخ شمس‌العماره در جهت خیابان ناصر خسرو می‌باشد. این درب پس از انقلاب اسلامی نزدیک به نیم قرن بسته بوده است.

آفرین امامی به اهمیت احیا و بازگشایی سر در باب عالی به عنوان قدیمی‌ترین و تنها درب تاریخی مجموعه کاخ گلستان اشاره کرد و گفت: از نگاه گردشگری می‌توان گفت که استان تهران محورها و جاذبه‌های تاریخی و گردشگری فراوانی داشته که به‌ویژه منطقه 12 تهران از این ویژگی برخوردار است.

امامی تصریح کرد: بسته شدن باب عالی کاخ گلستان سبب شده تا محورهای گردشگری این بنای تاریخی محدود شود و در صورتی که این درب احیا و بازگشایی شود؛ امکان دسترسی و ورود به کاخ گلستان بهتر خواهد بود. وی افزود: تصمیم بر آن است که احیای سر در باب عالی در دو فاز انجام شود. فاز اول؛ ورودی باب عالی و فاز دوم؛ خدمات گردشگری و آموزش به محوطه حیاطی که در بخش غربی کاخ گلستان است و دارای اُرسی می‌باشد، منتقل شود. همچنین امید است که با احیا و بازگشایی سر در باب عالی، مسیر ورود گردشگران از خیابان ناصر خسرو به کاخ گلستان میسر شود.

سپس، امین محب‌علی به ارائه جمع‌بندی در خصوص مباحث مطرح شده پرداخت و گفت: بر اساس اصالت کاربردی و اصالت کالبدی؛ بناها بازسازی می‌شود که در مجموعه‌ی کاخ گلستان این بازسازی انجام نگرفته و فقط از لحاظ اصالت مفهومی تغییری در بنا ایجاد شده است.

*در انتهای جلسه نیز، به تمامی سؤالات علاقه‌مندان در این حوزه پاسخ داده شد.

این نشست تخصصی را می توانید در لینک زیر تماشا کنید.

https://www.aparat.com/v/T3zpv