به گزارش روابط عمومی دانشگاه سوره، به نقل از معاونت پژوهش دانشگاه_ دومین نشست از سلسله وبینارهای هنر قاجار تحت عنوان «نگاهی به تاریخچه برگزاری نمایشگاه‌های هنر قاجار در جهان» به همت گروه نقاشی دانشکده هنر دانشگاه سوره و همکاری معاونت پژوهشی، با ارائه دکتر کیانوش معتقدی پژوهشگر هنرهای ایرانی_ اسلامی و به میزبانی دکتر محمد معین‌الدینی مدیر گروه رشته نقاشی دانشکده هنر، روز چهارشنبه 15 اردیبهشت‌ماه 1400 ساعت 18 الی 20 به صورت مجازی در دانشگاه سوره برگزار شد.

در ابتدای جلسه، محمد معین‌الدینی به بیان موضوع مورد بحث پرداخت و از کیانوش معتقدی طرح مهم‌ترین نمونه‌های نمایشگاه‌های هنر قاجار را خواستار شد.

سپس، کیانوش معتقدی ضمن توضیح و تبیین تهیه کننده و اجراء کننده آثار موجود در هر نمایشگاه، تصاویر مربوط به هر نمایشگاه را نیز برای افراد حاضر در جلسه به نمایش گذاشت و به بیان ویژگی آن‌ها پرداخت. وی افزود: یکی از با اهمیت‌ترین نمایشگاه‌ها در حوزه هنر قاجار، نمایشگاه زنان قاجار نام داشت. زیرا برای نخستین بار مفهوم زن قاجار را به نمایش در می‌آورد و این نمایشگاه در کشور قطر برگزار شد.

معتقدی عنوان کرد: پس از نمایشگاه قطر، نمایشگاه امپراطوری گلستان یکی از مهم‌ترین نمایشگاه‌هایی بود که تصاویری از دوران ناصری و دربار قاجار را به دید عموم گذاشته بود. همچنین برگزاری این نمایشگاه‌ها و توجه به تاریخ قاجار، عاملی شد تا در آستانه سال 2017 میلادی بهترین نمایشگاه دوره قاجاری شکل بگیرد.

معتقدی ضمن بیان این‌که دغدغه این نمایشگاه‌ها علاوه بر نمایش آثار دوران قاجاری، نشان دادن هنر عامیانه نیز بود اضافه کرد: بسیاری از این نمایشگاه‌ها در دنیا شکل‌بندی و طبقه‌بندی جالبی دارند و البته تعدادی از افرادی که در این حوزه فعالیت می‌کنند، از دانش تخصصی برخوردار نبوده اما آن گروهی که تشکیل می‌دهند اصولی و درست است. وی گفت: من هم در نمایشگاه موزه لوور حضور داشتم و توانستم آن‌ها را متقاعد کنم تا از ایران هم آثار هنری و تاریخی بگیرند.

کیانوش معتقدی خاطرنشان کرد: یکی از مهم‌ترین آثار این نمایشگاه مربوط به یک اثر در دوران فتحعلی‌شاه بود. در نمایشگاه مرتبط با موزه لوور، همزمان کنفرانس بزرگی برگزار شد که مشهورترین محققان تاریخ قاجار در آن حضور پیدا کردند.

سپس، معتقدی به نمایشگاه و موزه‌ی آقاخان اشاره کرد و افزود: فضای چیدمان این نمایشگاه متفاوت بود و ایده و طراحی آن به شیوه‌ای بود که از تصاویر در اندازه بزرگ استفاده شده بود و از چادرهای عظیم با طرح‌بندی و نقش‌بندی قاجاری برای فضاسازی بهره برده بودند. همچنین آثار جمع‌آوری شده بسیار فاخر و ارزشمند بود.

کیانوش معتقدی به نشانه‌های تحول و دگرگونی نقاشی ایرانی اشاره کرد و گفت: وجود پرتره‌های سلطنتی بر اثر هنر قاجار در موزه‌های جهان، نقاشی ایرانی را دگرگون کرد و پیشرفت در آن نمایان شد. همچنین در قرن 12 و 13 که حیات سنتی خوش‌نویسی وجود داشت؛ سپس این امر در قالب نقاشی‌خط و دیوارنگاری در قرن معاصر پدیدار شد.

محمد معین‌الدینی با طرح پرسشی مبنی بر این‌که؛ نمایشگاه‌ها و موزه‌های جهان در زمینه‌های گوناگون چه دستاوردهایی داشته‌اند، از کیانوش معتقدی خواستار ارائه توضیحاتی از این باب شد. معتقدی نیز اذعان کرد: هر یک از نمایشگاه‌هایی که مربوط به هنر صفوی یا قاجار باشد، دارای برنامه‌های مشخص است. به عنوان مثال؛ موزه‌ها و نمایشگاه‌ها باید این ظرفیت و توانایی را داشته باشند که مهاجران هر کشوری را به عنوان مخاطب جدید به آثار مربوط به کشور خودشان جذب کنند تا هر چه بهتر و دقیق‌تر این آثار دیده شود. به این واسطه نیز در این نمایشگاه‌ها مبلغ زیادی رد و بدل می‌شود و به یک سوددهی منتج خواهد شد.

معتقدی ضمن تأکید بر کلکسیون بزرگی که در این موزه‌ها وجود دارد افزود: به مرور زمان باید این آثار خرج شده و مجدد دیده و چاپ شود. همچنین باید به امانت به موزه‌های دیگر منتقل شود و درآمدزایی ایجاد شود. وی ادامه داد: با همه این تفاسیر موزه‌ها باید زنده و پویا بمانند و این مهم توسط ایده‌پردازان و متخصصان و از طریق همکاری و تعامل میان موزه‌ها و نمایشگاه‌ها امکان‌پذیر خواهد بود.

کیانوش معتقدی در پاسخ به پرسش؛ آیا در این نمایشگاه‌ها به سازهای موسیقی دوران قاجار توجه شده است؟ تصریح کرد: در موزه‌ی موسیقی پاریس، کلکسیونی از سازهای قاجاری همانند تار، سه‌تار و کمانچه وجود دارد که در کنار این سازها، تصاویری از نوازندگان معروف در دوره فتحعلی‌شاه و ناصرالدین‌شاه قرار داده شده است.

در انتهای جلسه نیز، به تمامی سؤالات علاقه‌مندان در این حوزه پاسخ داده شد.