معماری داخلی
رشته معماری داخلی پس از انقلاب اسلامی و با آغاز انقلاب فرهنگی به دلایل خاص و جهتگیریهای حاکم بر رشته و ضرورت بازبینی در محتوای دروس و نظام آموزشی در کلیه دانشگاههای کشور تعطیل گردید.
پس از انجام اصلاحات لازم و مهیا شدن بستر موردنظر ، دانشکده معماری دانشگاه سوره ( به همراه دانشگاه هنر و دانشگاه تهران ) در ردیف اولین دانشگاههایی قرار گرفت که با اخذ مجوزهای لازم از شورای گسترش وزارت علوم، تحقیقات و فناوری نسبت به تأسیس گروه معماری داخلی مبادرت نمود.
در حال حاضر دانشکده معماری دانشگاه سوره با پذیرش دانشجو در مقاطع کارشناسی و کارشناسی ارشد از طریق آزمون سراسری نقش مهمی در تربیت نیروهای متخصص این رشته در کشور بازی میکند.
خوشبختانه در حال حاضر دانشجویان مشغول به تحصیل در این دانشگاه ازنظر کمی و کیفی در وضعیت مطلوبی قرار دارند و چشمانداز آتی این رشته و گروه به دلیل برخورداری از کادر آموزشی باتجربه و حرفهای بسیار روشن است.
ضرورت و اهمیت رشته معماری داخلی
معماری داخلی از رشتههایی است که زمینه فعالیت عملی آن را در جامعه میتوان مشاهده نمود طراحی و معماری داخلی نمایشگاههای بزرگ و کوچک ، صحنهآرایی فضای برگزاری سمینارها و جشنوارهها طرح و آرایش داخلی فروشگاههای بزرگ و کوچک هتلها ادارات و بانکها ، مجتمعهای تجاری ، خانههای مسکونی، ایستگاههای راهآهن و مترو ، سالنهای پایانهها فرودگاهها و غیره و همچنین احیا و باز زنده سازی بناهای تاریخی همگی مواردی هستند که نیازمند طراحی معماری داخلی میباشند امروزه در پی خلأ وجود متخصصان رشته معماری داخلی در کشور فارغالتحصیلان رشتههای دیگر نظیر معماران ، طراحان صنعتی طراحان صحنه و حتی گرافیستها در سطوح علمی و عملی و یا صنعتگران و دکوراتورها در سطح تجربی و شغلی به این کار مبادرت میورزند لذا ایجاد زمینه برای پرورش متخصصان رشته معماری داخلی که با اتکای بر دانش، تجربه ، ذوق ، علاقه ، هنر و تخصص به این امر بپردازند مسئلهای ضروری است.
اهداف آموزشی در رشته معماری داخلی:
در رشته معماری داخلی اهدافی برای آموزش در اسناد فرادست تعریفشده که طبیعتاً دانشکده معماری و شهرسازی دانشگاه سوره نیز این اهداف را سرلوحه کار خویش قرار داده است برخی از این اهداف به شرح ذیل میباشند
- تربیت نیروهای متخصص و آگاه به مبانی علمی و هنری رشته معماری داخلی؛
- آشنایی با روشهای تحقیق و گردآوری اطلاعات تخصصی لازم برای فعالیتهای حرفهای؛
- کسب مهارتهای لازم برای کار و فعالیت بهعنوان یک متخصص؛
- کسب توانایی لازم برای اجرای مراحل مختلف فعالیتهای معماری داخلی؛
- آشنایی کامل با ابزار و نرمافزارها و شیوههای اجرایی؛
- شناخت ویژگیهای تاریخی ، سبکشناسی ، مبانی شناختی این رشته و توانایی تولید علم و اطلاعات موردنیاز؛
- کسب مهارت در ارزیابی و ارزشیابی و کارشناسی آثار معماری داخلی ایرانی و خارجی؛
- توانایی تحلیل و شناخت طرحها و نقوش موجود در بازار و دریافت نسبت آنها بافرهنگ اصیل ایرانی – اسلامی؛
- ایجاد توانایی در دانشآموختگان برای همکاری و تعامل با ارگانهای دولتی . سازمانهای متولی و نهادهای خصوصی ، دفترهای فنی و مهندسی و شهرداریها؛
- تواناییها و مهارتهای دانشآموختگان؛
- دانشآموختگان رشته معماری داخلی پس از فراغت از تحصیل مهارتها و تواناییهای بسیاری به دست میآورند که در ادامه به تعدادی از آنها اشاره میشود؛
- نظریهپردازی و ایده دهی در زمینه مسائل و پروژههای معماری داخلی؛
- طراحی فضاهای داخلی و عناصر معماری بهوسیله اسکیس و راندو و مدلهای سهبعدی حجمی؛
- مدلسازی دوبعدی و سهبعدی رایانهای؛
- انیمیشن فضاهای داخلی؛
- تعریف منطق عملکردی اجزای معماری داخلی بر اساس نیازهای عملکردی ، استاتیک و یا سمبلیک؛
- انجام تحقیقات در زمینه معماری داخلی بر اساس صورتمسئله مشخص و پاسخ به نیاز تعریفشده؛
- تعریف جامعه استفاده گر ، استخراج نیازهای کاربر نهایی ، اولویتبندی نیازها و طراحی برای رفع نیاز در چارچوب الگوهای طراحی شناختهشده؛
- بررسی نیازهای بومی ، ملی و جهانی و امکان ارایه پاسخهای مناسب برای هر دسته از نیازها؛
- شناخت استانداردهای ملی و جهانی و تسلط بر مبانی حقوقی فعالیتهای حرفهای.
ویژگیهای و توجهات خاص رشته معماری داخلی در دانشگاه سوره:
علاوه بر تواناییها و مهارتهای عمومی در دانشگاه سوره بر ویژگیها و توجهات زیر تأکید میشود
1- تأکید بر روزآمدی فارغالتحصیلان؛
2- توجه به نیازهای جامعه؛
3- تأکید برافزایش توان خلاقه دانشآموختگان؛
4- تأکید بر پژوهش محور بودن آموزش در دورههای تحصیلات تکمیلی؛
5- تأکید بر تربیت نیروهای متخصص و آشنا به مبانی علمی رشته در مقطع کارشناسی.
معرفی رشته معماری داخلی در مقطع کارشناسی
دوره آموزشی کارشناسی رشته معماری داخلی یکی از دورههای آموزش عالی برای تربیت نیروهای آشنا به مبانی نظری معماری داخلی و متخصص به مبانی عملی آن است.
دوره کارشناسی معماری داخلی چهار سال معادل هشت نیمسال تحصیلی و زمان هر نیم سال معادل 17 هفته است
ماهیت این رشته ، میانرشتهای بوده و به میزان بهرهمندی از دانش معماری و علم محاسبات و دانش فنی تحلیل انسان – محیط – محصول ، از ظرفیتهای هنری برای زیباسازی بستر زیست انسان نیز استفاده میکند . دانشآموخته این رشته در عین تسلط بر تاریخ هنرهای مرتبط با حرفه ، میتواند با هنرهای دستی ایدههای ذهنی خود را به تصویر بکشد از ابزارهای رایانهای و فنآوریهای دیجیتال برای تجسمبخشی دقیق و استخراج نقشههای لازم بهره ببرد و نتیجه تحلیلهای انسانی و زیبا شناسانه خود را محاسبه کند و بسازد . محصول نهایی فعالیتهای وی طراحی و تولید محیطهای قابلاستفاده و زیست فردی و جمعی است . تمام بناهای معماری و برخی از محصولات مبلمان شهری و طراحی صنعتی میتواند در دایره فعالیتهای یک معمار داخلی بگنجد.
دانش یک معمار داخلی مکمل فعالیتهای بسیاری از هنرمندان و مهندسان است . دانشآموخته دوره کارشناسی معماری داخلی دارای مهارتهای لازم برای فعالیت در بازار طراحی فضاهای داخلی ساختمانها بوده و میتواند این مهم را با فعالیت در شرکتهای فنی و مهندسی یا تأسیس شرکت و کارگاه انجام دهد . به همین دلیل آموزشهای در نظر گرفتهشده در دوره کارشناسی معماری داخلی معطوف به ارایه دانش لازم برای فعالیت تجاری و کارآفرینی سودمند برای کشور است.
ازآنجاکه اثربخشی فعالیتهای معماری داخلی در حوزه زندگی انسان زیاد و این حرفه در حال حاضر بهصورت غیرعلمی در سطح کشور در حال فعالیت است برای دادههای دانشی دوره کارشناسی معماری داخلی زمینههای بینشی و ارزشی لازم در نظر گرفتهشده است تا دانشآموخته این رشته بتواند در این سودمندی فنی و تجاری تأثیرگذاری ارزشی در حوزه فعالیت خود را داشته باشد.
مشخصات کلی رشته کارشناسی ارشد معماری داخلی
امروزه برای هر نیاز جامعه و یا هر حرفه اجتماعی مبتنی بر آن تحصیلات علمی و دوره آموزشی متناسب با آن در دانشگاهها وجود دارد.
کارشناسان و متخصصین در هر حوزه و در هر زمینه نه ازآنرو تربیت و پرورش مییابند تا خلأ و چالشهای کمی و کیفی را پاسخگو بوده و یا ضرورتهای زندگی انسان و نیازهای جسمی و روحی خود را برآورد برآورده سازند و هرروز بر اساس نوآوری ، خلاقیت ، تحول و توسعه اندیشه، محیط زندگی آدمی را بهبود بخشند.
از میان طیف وسیع فعالیتهای هنری آن دسته که در نظام یابی ، هویت بخشی و نیز کمال و تعالی فضای زیست انسانی نقش مؤثر و تعیینکننده دارند موردتوجه و تأکید خاص بودهاند رشته معماری داخلی نیز ازآنجاکه مستقیماً به طرح و انتظام فضای زیست انسان در مقیاسهای مختلف و در اشکال متنوع آن میپردازد از اهمیتی ویژه برخوردار بوده و تدوین برنامه موجود با عنایت به این امر است.
اهداف آموزش در مقطع کارشناسی ارشد
رشته تحصیلی کارشناسی ارشد معماری داخلی بر اساس برنامه در امتداد دورهای کارشناسی تدوین گردیده است که زمینه فعالیت آن در حوزههای فنی هنری و گستره آن کسب مهارت و تجربیات هنری - فنی و اجرائی است این دوره بهمنظور توجه ویژه به موضوع وسیع و پردامنه معماری داخلی تأسیسشده و هدف آن تربیت متخصصانی است که دارای تواناییها و قابلیتهای لازم در زمینههای زیر باشند:
- دارا بودن تفکر هنری و خلاقانه از مرحله تولید و نمایش ایدههای اصیل تا بسط این ایدهها؛
- آشنایی با مصالح و فنآوریهای روز در طراحی و اجرای فضاهای داخلی؛
- توانایی در تحلیل ویژگیهای جسمی روانی و روحی انسان و نیز بررسی تأثیرات متقابل فضا ، جامعه و فرد بر یکدیگر ؛
- دارا بودن تفکر انتقادی تحلیل و راهبردی؛
- آشنایی با جریانات و سبکهای موجود در حوزه معماری داخلی و مبانی نظری آنها؛
- تسلط به طراحی فضاهای داخلی و شیوه کالبد بخشی به اندیشهها از مرحله تولید ایده تا ارائه آنها و درنهایت تبدیلشدن به طرحهای قابل تحقق.
اگرچه القاء نگرش علمی - تحقیقاتی از طریق مباحثی چون مدیریت شرایط و امکانات ، نقش عوامل انسانی در طراحی ، تجزیهوتحلیل فضاهای داخلی ، تاریخ و مبانی معماری داخلی در طول دوره و در برچسبی دروس نظری مشهور است ولی این دوره را نمیتوان دورهای صرفاً مطالعاتی و تحقیقاتی به شمار آورد. فارغالتحصیلان این دوره واجد تواناییهای لازم جهت حضور در عرصههای مختلف و حرفهای خواهند بود.
اعضای شورای تخصصی گروه معماری داخلی
- محمدرضا اکبریان
- داریوش کسرایی
- محمدصادق خاجی
- اکبر دبستانی
- مرتضی اسماعیلی