نشست تخصصی «مسئله شناسی سواد رسانه‌ای در ایران» در روز پنج‌شنبه ۲۸ اردیبهشت‌ماه دانشگاه سوره با همکاری دانشگاه سوره و ساترا در دانشگاه سوره برگزار شد.

به گزارش روابط‌عمومی دانشگاه سوره نشست تخصصی «مسئله شناسی سواد رسانه‌ای در ایران» در روز پنج‌شنبه ۲۸ اردیبهشت‌ماه در ساختمان مرکزی دانشگاه سوره نشست تخصصی سواد رسانه‌ای همزمان با هفته جهانی ارتباطات در روز پنجشنبه ۲۸ اردیبهشت‌ماه از ساعت ۱۵ تا ۱۸ با حضور نزدیک به ۱۰۰ نفر از استادان سواد رسانه‌ای استان‌های مختلف کشور با همکاری دانشگاه سوره، انجمن سواد رسانه‌ای ایران و ساترا در سالن اجتماعات دانشگاه سوره برگزار شد.

در این نشست ۳۰ نفر از استادان برجسته سواد رسانه‌ای به بررسی مسائل روز سواد رسانه‌ای، چالش‌ها و فرصت‌های آن پرداخته و به  این سؤال پاسخ دادند که اولویت اصلی فعالان سواد رسانه‌ای در شرایط کنونی کشور پرداختن به چه مسائلی باید باشد.  

در این نشست دکتر امید علی مسعودی، دکتر مرتضی موسویان، دکتر افسانه مظفری، دکتر محمدمهدی فتوره‌چی، دکتر بهاره نصیری، دکتر محمدصادق افراسیابی، دکتر حمیدرضا کمالی، دکتر لیلا وصالی و دکتر محمدمهدی مومنی‌ها به‌عنوان سخنران حضور داشتند.

دکتر امید علی مسعودی، رئیس دانشکده فرهنگ و ارتباطات دانشگاه سوره، با نام و یاد خدا آغازگر این نشست بود و از برگزاری نشست‌های هفته ارتباطات ابراز خرسندی کرد. در ادامه از برگزارکنندگان و همراهان دلسوزی که باعث هماهنگی و برگزاری نشست‌ها بودند و همچنین از تمامی شرکت‌کنندگان  علی‌الخصوص اعضای انجمن سواد رسانه‌ای ایران و سازمان تنظیم مقررات رسانه‌‌های صوت و تصویر برای حضور در نشست تقدیر و تشکر کرد و  از سخنرانان نشست دعوت کرد تا با نظرات خود روشن کننده‌ مسیر جلسه باشند.

دکتر محمدصادق افراسیابی به‌عنوان اولین سخنران هفته ارتباطات را تبریک گفت و در این نشست عزیزانی هستند که به مسئله شناسی سواد رسانه‌ای خواهند پرداخت. اینکه ما درباره چه چیزی صحبت می‌کنیم. اینکه اولویت سواد رسانه‌ای چه چیزی است؟ ازجمله مسائلی است که باید به آن پرداخت.

وی ادامه داد: ما با زمان و امکانات محدود مواجه هستیم. بنابراین با این شرایط زمانی که درصدد حل مسائل روبه‌رو برمی‌آییم باید توجه کنیم که مهم‌‌ترین مسئله چه چیزی است. اگر مسئله شناسی و اولویت شناسی انجام نشود باگذشت زمان متوجه خواهیم شد که علی‌رغم کارهایی که انجام‌شده، مشکلی برطرف نشده است.

افراسیابی با اشاره به اینکه هر پلتفرم یا سکویی که در رسانه فعالیت دارد باید به نحوی در افزایش سواد رسانه‌ای کمک کند گفت: در همین شبکه‌ها و پلتفرم‌ها باید حقوق مخاطب و کاربر به او گفته شود. باید فرصت‌ها و تهدیدهایی استفاده از آن سکو برای مخاطب دارد رو خود آن سکو به مخاطب بیان کند. به‌عنوان نمونه سکوهای نمایش فیلم باید به‌روشنی بیان کنند که با تماشای یک سریال ۲۰ قسمتی چه میزان اینترنت مصرف خواهد شد. باید به‌طور شفاف جزئیات هر چیزی به مخاطب گفته شود.

وی در انتها به‌صورت تیتروار و خلاصه به وظایف سکوها و رسانه‌ها در قبال افزایش سواد رسانه‌ای در جامعه پرداخت و گفت:

آگاه‌سازی کاربران نسبت به حقوق، مسئولیت‌ها و پیامدهای استفاده از خدمات و محتوای فضای مجازی.

اطلاع‌رسانی از شیوه درست استفاده از خدمات و رده‌بندی سنی آن‌ها.

اطلاع‌رسانی اولیاء و مربیان در خصوص نحوه نظارت بر فعالیت‌های جوانان و نوجوانان.

اطلاع‌رسانی با اخذ مجوز برای دسترسی به داده‌ها و کارافزارهای مخاطبان در هنگام استفاده از پلتفرم یا سکو.

تدوین و انتشار منشور اخلاقی حرفه‌ای و ثبت ک پیگیری شکایات و انتقادات مخاطبان.

ارائه یک نسخه از محتوای تولید و منتشرشده به مخاطب.

در بخش دوم سخنرانی دکتر مهدی مومنی‌ها با اشاره بر گسترده بودن بحث سواد رسانه‌ای به اهمیت شناخت هوش مصنوعی پرداخت و گفت: امروز افراد زیادی در دنیای تکنولوژی اعلام‌خطر کردند که با گسترش نقش هوش مصنوعی در زندگی انسان، نقش مدارس و نظام‌های آموزشی بیش از هر چیزی درخطر خواهد بود و تحت تأثیر هوش مصنوعی خواهد بود.

در ادامه دکتر کمالی به ارائه مباحث مدنظر خود پرداخت و گفت: همگانی سازی سواد رسانه‌ای، با مسائل و چالش­های فراوانی مواجه است. قریب ۵۰ چالش را می­توان برشمرد که عمده آن‌ها گریبان گیر کل نظام آموزشی کشور است و برخی نیز چالش­های اختصاصی ترویج سواد رسانه‌ای است.

کمالی ادامه داد: از میان چالش­های اختصاصی، به نظرم یکی از مهم‌ترین موانع فراگیرکردن این مهارت‌ها، مشکلات ناشی از فاصله ایجادشده بین «سرعت رشد کمی و کیفی فناوری‌های نوین» با  «قابلیت انطباق ساختارهای فرهنگی حقوقی و نیز دانش و مهارت فردی ما» است. این فاصله به حدی است که اگر همین امروز، رشد در حوزه فناوری متوقف شود، ما برای ایجاد سازوکار «بهره‌مندی حداکثری و کم آسیب» از آن، به سال‌ها تلاش (شبانه­روزی و با برنامه) نیاز داریم. شکی نیست که تصور اعطای این فرصت به ما به‌عنوان شهروند و نیز به سیاست‌گذاران فرهنگی، اجتماعی و سیاسی، تعلیق به محال است.

دکتر بهاره نصیری سخنران بعدی نشست بود و به اهمیت محتوا در ارتباطات اشاره کرد و گفت: به عقیده‌ بسیاری از افراد، در ارتباطات محتوا پادشاه است اما بنده مسائلی مانند هنر خوب بیان کرد، هنر خوب شنیدن، هنر انتقال درست و انتخاب درست کانال انتقال را هم‌تراز با محتوا قرار می‌دهم و بر اهمیت آن تأکید دارم.

نصیری اذعان کرد: مفهوم سواد رسانه‌ای، تجزیه‌وتحلیل در جهت تقویت روحیه پرسشگری است. مهم‌ترین و اصلی‌ترین مشکل ما در این حوزه، نبود متولی برای آموزش سواد رسانه‌ای است. زمانی که مرجع درستی برای تصمیم‌گیری وجود ندارد‌؛ میزان تصمیمات اشتباه چند برابر خواهد شد. برای دوری از بدفهمی‌های حوزه رسانه باید محتوای آن مسئله‌مند شود.

دکتر مرتضی موسویان با رویکرد مسئله سواد رسانه‌ای چه چیزی است و چه رویکردی که باید اتخاذ کرد شروع به سخن گفت و از محدودیت‌های حوزه رسانه صحبت کرد و از اذعان داشت که آینده دنیا با توجه به پیشرفت‌های صورت گرفته همراه با هوش مصنوعی پیش خواهد رفت.

موسویان در ادامه افزود: افراد نیازمند توانایی‌ها و مهارت‌هایی هستند تا بتوانند درک صحیحی از محتواهای رسانه‌ای داشته باشند و به‌طور کامل در جهان دیجیتال مدرن شرکت کنند. برای اینکه به‌طور کامل از فواید رسانه‌ها بهره‌برداری کنیم و از محدودیت‌های حوزه رسانه غلبه کنیم، رویکردی بر پایه توانمندسازی افراد در این زمینه باید اتخاذ شود. این به معنای آموزش مهارت‌های لازم برای تحلیل و ارزیابی درست محتواها، تشخیص خبر جعلی و اطلاعات غلط، همچنین ارتقای قدرت انتقادی و پژوهشی افراد است.

دکتر موسویان با توجه به اهمیت این موضوع در زمان حاضر اذعان کرد که با پیشرفت‌ تکنولوژی و همراهی آن با هوش مصنوعی، آینده دنیا به سمت جهانی دیجیتال پیش خواهد رفت. این پیشرفت‌ها می‌توانند آثار بزرگی در حوزه رسانه و ارتباطات داشته باشند، اما درعین‌حال مسائل جدید و چالش‌هایی را نیز به همراه خواهند داشت.

دکتر فاریابی با توجه به‌عنوان نشست و طرح مسئله در آن بیان کرد: چند سال گذشته با اخبار متاورس و فضایی که برای آن ترسیم می‌شد ما تصور می‌کردیم که به دنیای جدیدی از ارتباطات بین افراد واردشده‌ایم اما همان‌گونه که مشخص است با بحث فیلترینگ و محدودیت‌های موجود، ما به دوران ارتباطات محدود و اولیه بازگشته‌ایم. با توجه به شرایط حال حاضر، پیام ما به دست مخاطبان مد به‌راحتی نخواهد رسید و ارتباط درستی شکل نخواهد گرفت.

دکتر سیادت به‌عنوان آخرین سخنران به تجربه برگزاری حدود ۷۰۰ کارگاه‌های سواد رسانه‌ای اشاره کرد و گفت: ما در نشست‌های این‌چنین از کلیات سواد رسانه‌ای صحبت می‌کنیم اما در سطح جامعه هنوز در حد الفبای سواد رسانه قرار داریم. افراد و خانواده‌ها هنوز احساس نیاز به آموزش سواد رسانه را احساس نکرده‌‌اند. بعد از شناخت بیماری‌های دنیای مجازی به این باور می‌رسند که برای آموزش درست باید اقدام کرد.

سیادت در انتها به چگونگی آموزش سواد رسانه پرداخت و گفت: بهتر است نحوه‌ آموزش با ادبیات و زبان خود افراد باشد تا ارتباط بهتری برقرار شود. مقوله‌ی سواد رسانه در مدارس وضعیت بسیار بدی دارد. معلم و مدرس سواد رسانه در مدارس آموزش مرتبط ندیده‌اند و به‌صورت تخصصی با این مفهوم آشنا نیستند. آموزش درست و به‌جا در زمان درست برای کودکان و نوجوانان امروزه که با حجم عظیمی از اطلاعات و ابرازهای ارتباطی موجه هستند بسیار واجب است و نباید از آن غافل شد.

در انتها دکتر مسعودی از تمام حاضران در این نشست هم‌اندیشی تشکر و قدردانی کرد.

این گزارش به همت سمیرا چگنی تهیه شده است.

 

گفتنی است نشست تخصصی «مسئله شناسی سواد رسانه‌ای در ایران» در روز پنجشنبه به‌صورت حضوری و مجازی برگزار شد و از استقبال بسیار خوب اهالی رسانه، دانشجویان، استادان و سایر افراد عموم جامعه که دغدغه‌مند این حوزه هستند برخوردار شد.