وبینار «طراحی روش‌شناسی تحقیق با تفکر پارامتریک و آنالیز سیستماتیک ادبیات تحقیق» به همت دانشکده معماری و شهرسازی با همکاری معاونت پژوهشی دانشگاه سوره، یکشنبه ۳ دی ۱۴۰۲ در سالن کنفرانس دانشگاه سوره به صورت حضوری و برخط برگزار شد.
به گزارش روابط عمومی دانشگاه سوره به نقل از معاونت پژوهشی؛ این نشست با سخنرانی دکتر «سید مرتضی حسینی» و دبیری دکتر «لیلا مقیمی» سرپرست گروه مهندسی معماری دانشگاه سوره برگزار شد.
دکتر سید مرتضی حسینی، دانشیار دانشگاه آلبورگ کپنهاک دانمارک عنوان کرد: «از کودکی درون همه ما خاصیت کنجکاوی بوده است که باعث شده هر چیزی را در طبیعت می‌بینیم به سمت آن برویم، آن را بررسی کرده و از آن یاد بگیریم. این موضوع از زمان اجداد ما وجود داشته و سعی کرده‌اند از فرآیندهای حاکم در طبیعت الگو گرفته و آن را تبدیل به محصولی کاربردی نمایند.»
وی تصریح کرد: «ما با چهار روش مختلف می‌توانیم کسب دانش کنیم. روش اول روند طبیعی بزرگ شدن و پذیرش الگوی جامعه و درون خانواده که اگر دلایلی مبنی بر نادرست بودن این باورها نیز وجود داشته باشد، در مقابل آنها موضع گرفته و سعی داریم همان چیزی را که از کودکی یاد گرفته‌ایم سرلوحه کار خود قرار دهیم. دومین مورد قوانین و رفتارهایی است که از طرف حکومت به مردم تفویض می‌شود و مردم اغلب آن احکام را قبول کرده و چیزی درباره آن نمی‌پرسند. سومین حالت، پذیرفتن دلیل اتفاق افتادن یک امر به‌صورت شهودی است. مورد آخر روش علمی یا دانش است که اول یک پرسش را درباره اتفاق موردنظر برای خود فرموله کرده و بعد یک سری پاسخ‌هایی را برای آن پیش‌بینی می‌کنیم و در مرحله بعد یک برنامه برای مشاهده، اندازه‌گیری و آزمایش برای تایید یا رد آن فرضیه خواهیم داشت. این روش که از طریق تجربه و آزمایش به دست می‌آید قابل‌اتکاتر است و پایه روش علمی است که از آن استفاده می‌کنیم.»
این پژوهشگر و مدرس دانشگاه ادامه داد: «در بحث دانش و تکنولوژی سه بخش متفاوت می‌توانیم قائل باشیم: دانش طبیعی که در طبیعت مشاهده و آزمایش‌شده و سعی می‌کنیم رابطه علت و معلولی را بین آنها پیدا کنیم که این دانش می‌تواند پایه‌گذار علوم مختلف فیزیک، شیمی، ستاره‌شناسی، زمین‌شناسی و غیره باشد. بخش بعدی دانش جامعه‌شناسی است که پدیده‌های ناشی از فعالیت‌های انسان را مطالعه کرده، برای مثال مباحث اقتصاد و مردم‌شناسی که از طریق آن می‌توانیم علومی را به دست بیاوریم و بحث انسان‌شناسی موضوعی است که بامطالعه فرهنگی، نشات‌گرفته از فعالیت‌های بشری ارتباط می‌گیرد و روی زبان، هنر، تئاتر و... این مبحث را پیش می‌برد.»
دکتر حسینی اظهار داشت: «موضوعی که برای ما مهم است و خیلی از مباحث ما را حل کرده دانش کاربردی هست. در حقیقت ما بادانش طبیعی جهان خودمان و روابطی که در دنیای مابین پدیده‌های مختلف وجود دارد را شناخته و سپس از طریق دانش کاربردی و تکنولوژی آن دانش را تحت کنترل بهتر دنیا یا محیط زندگی خودمان استفاده می‌کنیم تا اینکه یک محیط عالی برای رسیدن به اهداف زندگی ازنظر سلامت، بهداشت، محیط‌زیست و غیره به وجود بیاوریم.»
وی با طرح این پرسش که استفاده از متد استقرایی چه فایده‌ای دارد، افزود: «پایه و اساس آن از روی مشاهده و تجربه است و ما از جزء حرکت می‌کنیم تا به‌کل برسیم، فرض می‌گیریم از میان چند گل خاص می‌خواهیم بدانیم کدام معطرتر است، پس از روی مشاهده و استقراء متناوب این موضوع را بررسی کرده و می‌بینیم که گل شماره ۲ عطر بیشتری دارد و می‌توانیم نتیجه‌گیری کنیم که همه گل‌هایی که از این نوع خاص هستند می‌توانند معطر باشند. علاوه بر این ما می‌توانیم از روی مشاهدات متعددی که انجام می‌دهیم به یک پروپوزال جامع برسیم، یعنی ما از جزء حرکت کرده، جزءها را کنار هم قرار داده و فایل مدنظرمان را به وجود می‌آوریم. ما از یک مشاهده به‌صورت خیلی خاص شروع کرده و بعد مشاهده را مقداری گسترش می‌دهیم، سپس یک سری روال و نظم و ترتیب که ممکن است در آن پدیده خاص وجود داشته باشد را کشف کرده و شروع می‌کنیم فرضیه اول کارمان را بر اساس اطلاعاتی که از طریق مشاهده جمع‌آوری کرده‌ایم پایه‌گذاری می‌کنیم. سپس این فرضيه را در انواع مختلف مطالعات موردی که می‌توانیم در آن داشته باشیم تست می‌کنیم که ببینیم تا کجا می‌توانیم این پیوستگی را ادامه بدهیم، پیوستگی فرضيه ما وقتی در موارد متعدد ادامه پیدا کند (تایید شود) می‌توانیم یک تئوری را تولید کنیم.»
استادیار گروه معماری، طراحی، فناوری و رسانه دانشکده فنی فناوری اطلاعات و طراحی دانشگاه هامبورگ کپنهاک ادامه داد: «در کار علمی از ترکیب دو روش استقرایی و قیاسی استفاده می‌شود، روال این است که معمولاً سعی می‌کنیم فرضيه خود را از روی مشاهدات به دست آورده و بر اساس مشاهدات خود فرض اولیه نوشته و درباره احتمال درست یا غلط بودن فرضيه، یک روش جمع‌آوری اطلاعات را پیاده کرده و بر اساس قیاس مدارک، می‌توانیم نتیجه‌گیری کنیم که فرض درست است یا غلط.»
وی درباره مقاله خود گفت: این مورد برای من خیلی جذاب بود که توانستم مشاهده را تبدیل به یک مقاله علمی کنم، من در کارهایم به روش پارامتریک فکر می‌کنم. این نوع نگرش به موضوع است، در این بحث باید ابتدا فرمی از دیدگاه‌هایی که یک مسئله را قابل‌حل می‌کنند برای خود متصور شویم و معمولاً هدفمان هم به صورتی باشد که فضای استقراء را افزایش دهیم، پتانسیل پیدا کردن راه‌حل‌های مبتکرانه نیز بیشتر شود و درعین‌حال در راه‌حل‌های ممکن انعطاف‌پذیری به وجود بیاید.
دکتر سید مرتضی حسینی با اشاره به پارامتریک فکر کردن و نحوه ارزیابی پارامترها خاطرنشان کرد: «باید کل را در نظر بگیریم و جز به‌جز وقتی از نزدیک به موضوعات نگاه کنیم می‌توانیم پارامترهای تاثیرگذار و اجزا آن را به شکل دقیق بینیم و بدانیم چه پروسه‌ای اتفاق می‌افتد. پارامتریک نگاه کردن به این معنی است که پروسه پیدا کردن پارامترهای معنی‌دار را انجام دهیم، به این شکل که در یک قسمت کاربری‌ها را پیدا می‌کنیم و بر اساس آن بین پارامترها اولویت‌بندی می‌کنیم که کدام قوی‌تر است و کدام می‌تواند بر دیگری تاثیر بگذارد. در مرحله بعد می‌بینیم چطور می‌توان ایده بندی‌های متعدد را از ترکیب‌بندی متعدد پارامترها ایجاد کرد. برای این کار پارامترهای دارای تاثیر بیشتر (امتیاز بالاتر) را پیداکرده و پس از تولید ایده‌ها، ارزیابی آغاز می‌شود.»
این پژوهشگر با مرور مطالب مطرح‌شده عنوان کرد: «اولین کار این است که ما تا جایی که می‌توانیم ساده‌سازی نماییم. مواردی که اهمیت یا اثر خاصی بر کاربری ندارند را از مسئله جدا کنیم و بعد سعی کنیم مسئله را به مسائل کوچک‌تر تقسیم کنیم. پس‌ازآن یک سری واژگان کلیدی تاثیرگذار به دست می‌آید. بر اساس این تقسیم‌بندی یا شکستن مسائل به مسائل کوچک‌تر برحسب تجربه متد مقایسه با بنچ‌مارک (بنا بر یک استاندارد تعیین‌شده و مشخص) راداریم که هدف استفاده از این روش در طراحی، ارزیابی بازه مقایسه است.»
وی با ارائه خلاصه‌ای از بحث پارامتریک تاکید کرد: «در طراحی باید پارامترهای خاصی را مورد تحلیل قرار دهیم، تا جایی که می‌توانیم مسئله را به مسائل کوچک‌تر تقسیم کنیم به صورتی که جمع حاصل آنها، مسئله اصلی باشد. ترکیب پارامترها، توليد ایده‌های جدید و در آخر ارزیابی است. شما باید در طراحی برنامه خود حتماً منحصربه‌فرد باشید و کار خود را خاص و با ریز پارامترهای مختص موضوع خودتان انجام دهید به این شکل می‌توانید کارتان را خاص کنید.»
در ادامه دکتر سید مرتضی حسینی، دانشیار دانشگاه آلبورگ کپنهاک دانمارک درباره طراحی تعاملی پرسشی، الهام گرفتن از طبیعت و استخراج فرم‌های منطقی از آن، خصوصیات و تغییرات پارامترها، اهمیت فعالیت‌ها و مقالات بین‌رشته‌ای و توضیحاتی ارائه شد.
همچنین در انتهای جلسه، پرسش و پاسخ میان دانشجویان و حاضران داخل جلسه با دکتر حسینی، دانشیار دانشگاه آلبورگ کپنهاک دانمارک در خصوص مباحث مطرح‌شده صورت گرفت.
نظر خود را بنویسید