در پنجمین روز از رویدادهای گرامیداشت هفته ارتباطات و روابطعمومی، سهشنبه 23 اردیبهشت ۱۴۰۴ کارگاه «اس. پی. اس. اس» با حضور دکتر یوسف خجیر، عضو هیات علمی دانشگاه بینالمللی سوره و جمعی از دانشجویان کارشناسی ارشدگروه روابطعمومی و روزنامهنگاری در دانشکده فرهنگ و ارتباطات با همکاری معاونت پژوهشی برگزار شد.
به گزارش روابطعمومی دانشگاه بینالمللی سوره، دکتر خجیر در این کارگاه فرآیند تحلیل آماری و نحوه کار با نرمافزار SPSS برای تحلیل دادههای پژوهشی بهصورت جامع و گامبهگام به دانشجویان توضیح داد. وی ابتدا به اهمیت شناخت نوع متغیرها و سطح اندازهگیری آنها اشاره کرد و گفت: متغیرها به دودسته کمی و کیفی تقسیم میشوند؛ متغیرهای کمی مانند سن، وزن و مدتزمان استفاده، فاصله بین مقادیر اهمیت دارد، درحالیکه متغیرهای کیفی مانند جنسیت یا وضعیت تحصیلی بر اساس برچسبها یا لیبلها تعریف میشوند.
خجیر همچنین تفاوت بین صفرهای واقعی و قراردادی را توضیح داد؛ صفرهای واقعی مانند دما و وزن نشاندهنده مقدار واقعی هستند، درحالیکه صفرهای قراردادی مانند قد یا فاصله بر اساس توافق یا تعریفهای قراردادی تعیین میشوند.
عضو هیأت علمی دانشکده فرهنگ و ارتباطات در ادامه، سطح اندازهگیری متغیرها را مورد تأکید قرارداد و گفت: متغیرهای اسمی (نامگذاری شده) مانند جنسیت و تحصیلات، نیاز به شاخصهای مرکزی یا پراکندگی ندارند، اما برای تحلیلهای خاص باید نوع آنها مشخص شود. متغیرهای ترتیبی، فاصلهای و نسبی نیز در نرمافزار SPSS توضیح و نحوه تعیین سطح اندازهگیری آنها شرح داده شده است.
ایشان در خصوص نحوه واردکردن دادهها در SPSSاظهار داشت: ابتدا باید متغیرها را در قسمت Data View تعریف کرد و سپس نوع و سطح اندازهگیری آنها را مشخص نمود. برای مثال، در مورد متغیر سن، عددی وارد میشود و برچسبگذاری میگردد، و برای متغیر جنسیت، اعداد ۱ و ۲ به عنوان کدهای مرد و زن تعریف میشود. وی همچنین، نحوه واردکردن دادههای پرسشنامه بهصورت دستی و یا از طریق فایلهای اکسل یا دیگر منابع، را شرح داد.
دانشیار علوم ارتباطات دانشگاه بینالمللی سوره در ادامه کارگاه، فرآیند تحلیلهای آماری توصیفی و استنباطی را شرح داد. وی بهعنوانمثال، محاسبه میانگین، واریانس، انحراف معیار و نمودارهای مختلف مانند هیستوگرام، دایرهای، و میلهای برای بررسی توزیع دادهها و ویژگیهای متغیرها را مورد تأکید قرارداد. همچنین، اهمیت تعیین نرمال بودن حجم نمونه و چگونگی انجام آن در نرمافزار SPSS بیان کرد.
خجیر در پایان، بر اهمیت تحلیلهای توصیفی و استنباطی در نرمافزار SPSS، مراحل واردکردن دادهها، تعیین نوع و سطح اندازهگیری و اجرای آزمونهای آماری تأکید کرد، همچنین نکاتی درباره نحوه واردکردن دادههای کیفی بهصورت عددی و برچسبگذاری، تنظیمات مربوط به تعداد ارقام اعشار و نوع دادهها نیز ذکر کرد. در مجموع، این کارگاه راهنمایی کامل برای تحلیل دادههای کمی و کیفی در نرمافزار SPSS است که به پژوهشگران کمک میکند دادههای خود را بهدرستی وارد، تحلیل و تفسیر کنند.
نظر خود را بنویسید