نشست حضوری و آنلاین «نگارش مقاله علمی» به‌مناسبت هفته پژوهش، با حضور دکتر "امیدعلی مسعودی" و به همت معاونت پژوهشی دانشگاه سوره با همکاری دانشکده فرهنگ و ارتباطات، روز ‌شنبه 26 آذرماه 1401 از ساعت 15:30 تا 17 برگزار شد.

به گزارش روابط‌عمومی دانشگاه سوره به نقل از معاونت پژوهشی دکتر "امیدعلی مسعودی" با اشاره به دوران مدرن و مقاله‌نویسی عنوان کرد: «اولین مقاله علمی پژوهشی به این معنی که مقاله‌ای توسط کسی نوشته شود و توسط افراد دیگری داوری شود و بعد اصلاحاتی به نویسنده مقاله اعلام شود و سپس به چاپ برسد در مارس 1665 بوده است.»

مدیر گروه ارتباطات اجتماعی و عضو هیأت علمی دانشگاه سوره با اعلام مطلب فوق افزود: به‌مرور نگارش علمی اوج گرفت و با شروع دوره مدرن به‌تدریج این‌یکی از زمینه‌هایی بود که در حوزه آموزش‌وپرورش جدی گرفته شد و امروزه شاخه بسیار گسترده و مهمی در دانشگاه‌های غرب است. امّا در ایران تا قبل از شکل‌گیری دانشگاه‌ها که حوزه‌های علمیه وجود داشته‌اند، ادبیات حوزه‌ها عمدتاً ادبیات شفاهی و گفتاری بوده، زیرا در راستای تبلیغ بوده است؛ ازاین‌رو فن خطابه و سخنوری به شکل گفتاری آن خیلی مدنظر واقع‌شده اما به شکل نوشتاری اینکه ما در هنگام نوشتن باید چه قواعدی را برای تأثیرگذاری بر مخاطب رعایت کنیم خیلی جدی گرفته نشده است. حتی علائم ویرایشی مانند نقطه، ویرگول و... رایج نبوده و در دوره‌ مشروطه از غرب وارد دانشگاه‌های ایران شده است.

مسعودی با طرح پرسش مقاله‌نویسی سفارش است یا تکلیف اظهار کرد: سه مرحله‌ مهم مقاله‌نویسی شامل داشتن ایده، مطالعه و جستجو، و نگارش مقاله می‌شود.

وی ضمن توضیح تکنیک‌های نگارش مقاله و ساختار آن، ویژگی‌های اصلی مقاله علمی پژوهشی را برشمرد و افزود: اولین ویژگی آن ساختار است. ویژگی دوم داشتن سیر پژوهشی مشخص است. سومین ویژگی هر مقاله علمی پژوهشی این است که باید رویکرد تحلیلی داشته باشد و ویژگی چهارم این‌که باید از منابع مختلف در نوشته خود استفاده کنیم تا نوشته ما از طریق ارجاع به این منابع در یک بافت علمی قرار بگیرد. ویژگی پنجم نیز صراحت و آخرین ویژگی دارا بودن زبان علمی است.

دکتر مسعودی با اشاره به ساختار مقاله علمی خاطرنشان کرد: استانداردها باید رعایت شود، برای مثال چکیده نباید بیشتر از 250 کلمه باشد و اینکه حداکثر پنج واژه کلیدی داشته باشد. فلسفه‌ کلمه کلیدی این است که با جستجوی هر یک از این کلمات در موتورهای جستجو مثل گوگل، مقاله شما در نتایج جستجو نمایش داده شود.

وی عنوان کرد: هدف از نوشتن مقاله شامل یک هدف اصلی و اهداف فرعی می‌شود، همچنین یک سؤال اصلی و سؤالات فرعی، درواقع اهداف فرعی باید در خدمت سؤال اصلی باشند.

مؤلف کتاب مبانی نگارش رسانه‌ای، مقاله‌نویسی و ارتباطات نوشتاری بابیان اینکه نگران شیوه‌نامه مقاله نباشید، یادآور شد: همه ژورنال‌ها و نشریات علمی دارای شیوه‌نامه و ساختار استاندارد مورد تأیید هیأت تحریریه هستند. برای منابع، چکیده، شکل و ساختار، تعداد استاندارد کاراکترها و بخش‌های مختلف مقاله که محقق بایست همان شیوه‌نامه را رعایت کند و مقاله برحسب شیوه‌نامه ژورنالی که قرار است ارائه شود آماده می‌شود.

این مدرس دانشگاه با تأکید بر اهمیت حضور نویسنده یا محقق درون‌متن عنوان کرد: شما باید نسبت بحثی را که خودتان دارید ارائه می‌کنید با بحثی که دیگران پیش‌ازاین ارائه داده‌اند مشخص کنید، برای این کار باید از پیشینه مطالعات که درواقع هدفش همین است استفاده کنید. نکته‌ای که باید در هنگام استفاده از منابع دیگران در کار خودتان رعایت کنید این است که صدای شما باید در متن شنیده شود.

وی تصریح کرد: فرانسوی‌ها ضرب‌المثلی دارند تحت عنوان "یا بمیر یا منتشر کن". در فرهنگ اسلامی همین مطلب تحت عنوان "زکات علم نشر آن است" به‌مراتب زیباتر و بامعناتر بیان‌شده است.

این پژوهشگر با ارائه خلاصه‌ای از نوشتن و ارائه تا چاپ یک مقاله گفت: «اولین گام پیدا کردن ژورنال علمی معتبر است. سپس فرآیند ثبت‌نام و دریافت نام کاربری و رمز عبور. ارسال مقاله‌ بر اساس شیوه‌نامه‌ تصویب‌شده در ژورنال باید انجام شود و همچنین فایل‌های پیوست مقاله ازجمله مشخصات نویسندگان، نمودارها و جداول، اصل مقاله بدون نام نویسندگان، فرم‌‎های موردنیاز ازجمله تعارض منافع و نامه به سردبیر، چکیده فارسی و انگلیسی به‌طور جداگانه، کلمات کلیدی فارسی و انگلیسی، معرفی داوران پیشنهادی به سردبیر نشریه باید انجام شود.

رئیس دانشکده علوم ارتباطات دانشگاه سوره با توضیح مراحل نگارش تا چاپ مقاله اظهار کرد: پس از ارسال فایل‌های موردنیاز یک ایمیل از سوی نشریه دریافت می‌شود و بعدازآن باید منتظر دریافت نظر داوران بمانیم که بین چند هفته تا سه ماه زمان‌بر است. ممکن است مقاله در جریان داوری نیازمند بازنگری و اصلاح تشخیص داده شود که به اطلاع نویسنده آن رسانده شده و پس از انجام اصلاحات توسط نویسنده و تأیید داوران، مقاله در نشریه موردنظر به چاپ می‌رسد.