به گزارش روابط عمومی دانشگاه سوره_ نشست تخصصی «نسبی‌گرایی در شناخت» با هدف بررسی و ارزیابی نسبی‌گرایی در شناخت و ایجاد فرصت اندیشه‌ورزی درباره مسائل بنیادین دانشجویان و پاسخ به چالش‌های ذهنی آن‌ها در این زمینه، با حضور حجت الاسلام دکتر سید امیر سخاوتیان و دکتر حسین علی محمدی، روز چهارشنبه 29 اردیبهشت‌ماه 1400 ساعت 17 به صورت مجازی در سامانه سیباد دانشگاه سوره برگزار شد.
در ابتدای جلسه، سیدامیر سخاوتیان با بیان این‌که در نسبی‌گرایی هیچ گزاره و واقعیت قطعی وجود ندارد گفت: هیچ گزاره علمی در نسبی‌گرایی واقع نخواهد شد و یقینی در آن وجود ندارد؛ در واقع نسبی‌گرایی یک بحران معرفت‌شناختی است و شخص در بحران معرفتی خود بند نیست.
وی در تعریف معرفت‌شناختی افزود: باور صادق، موجه را معرفت شناختی می‌گویند که از سه رکن باور یعنی چیزی که درکش می‌کنیم، صادق یعنی چیزی که قبول داریم و سوم توجیه یعنی دلیل داشته باشیم تشکیل می‌شود؛ هر کدام از این سه ارکان را چه بپذیریم و چه نپذیریم یک مکتب فلسفی هستند.
سخاوتیان در ادامه بیان داشت: اگر ارکان را بپذیریم می شود مکتب واقع‌گرایی و اگر باور را قبول نداشته باشیم، وارد مکتب شکاکیت شده همچنین اگر صدق را نپذیرفته باشیم، دچار کثرت‌گرایی شده و عدم پذیرش رکن سوم یعنی موجه سبب نسبی‌گرایی می شود.
وی در رابطه با این‌که نسبی‌گرایی ناشی از چه چیزهایی است اذعان کرد: در نسبی‌گرایی سه گزاره مطرح می‌شود که ناشی از سلایق فرد یا ذائقه، ناشی از مباحث دینی در تجویزی و ناشی از مباحث بینشی است؛ نسبی‌گرا ها واقعیت را انکار می‌کنند و می‌گویند حق وجود ندارد.
حجت الاسلام سخاوتیان نیز، علت اصلی اختلافات در اندیشه‌ها را دستگاه‌های ادراکی بشر دانست.
در ادامه این نشست نیز حسین علی محمدی نقد و بررسی نسبی‌گرایی را با مثالی آغاز کرد و در این باره گفت: نسبی‌گرایی حقیقت را نسبی می‌داند و شناخت دائمی را انکار می‌کند یعنی هیچ شناخت فراگیری ندارد.
وی به مهم‌ترین نقدهای نسبی‌گرایی پرداخت و افزود: نخستین نقدی که بر نسبی‌گرایی وارد است، پارادوکسی کال یا خود شکن است یعنی خودش را نقض می‌کند زیرا می‌گوید هیچ شناختی نداریم که برای همه درست باشد و این جمله نقض نسبی‌گرایی است و نقد دوم به نسبی‌گرایی تلاش برای اثبات نسبی‌گرایی است زیرا در هر مرحله از اثباتش نسبی‌گرایی را نقض می‌کند و تلاش برای اثبات این استدلال‌ها بیهوده است.
علی محمدی با بیان این‌که شناخت‌های انسان به دو دسته علم حضوری و حصولی تقسیم می‌شوند گفت: برخی از علوم حضوری‌اند؛ در آن‌ها واقعیت حضور دارد و واسطه‌ای نیست؛ در واقع در علوم حضوری خطایی وجود ندارد و خطا ناپذیر است. پس ما به نسبی‌گرا که می‌گوید همه چیز نسبی است می‌توانیم بگوییم دایره‌ای از شناخت وجود دارد که خطا ناپذیر است.
وی در رابطه با علم حصولی گفت: در علم حصولی ما بدیهیات داریم و انکارناپذیرند. در این علم حصولی بدیهیاتی از جمله اصل امتناع تناقض نیز وجود دارد که هستی و نیستی است یعنی هست، هست و نیست، نیست است؛ فلاسفه نشان می‌دهند که بدیهیات وجود دارد مانند اصل علیت که انکار ناپذیراند و با استفاده از بدیهیات به نتایجی می‌رسیم که واقعیت را نشان می‌دهد.
حجت الاسلام سخاوتیان نیز با بیان مثال‌هایی از فلاسفه یونان اصل من اندیشم، پس هستم را توضیح داد و اقدامات فیلسوفان را در از بین بردن بحران شک‌گرایی با یکدیگر مقایسه کرد؛ همچنین به نظریه عقل محض اشاره کرد.
در انتهای جلسه نیز با بیان این‌که در نسبی‌گرایی هیچگاه نمی‌توان قضاوت کرد به سوالات مطرح شده در این زمینه پاسخ داد.
نظر خود را بنویسید