گروه معماری و انجمن علمی معماری ایرانی اسلامی با همکاری معاونت  فرهنگی و با هدف اشنایی هر چه بیشتر دانشجویان با معماری ایرانی – اسلامی  در سلسله نشست هایی اقدام به دعوت از اساتید بنام در این حوزه کرد.

نشست دوم این برنامه با عنوان "رهیافتی به معماری داخلی با دریافتی از حکمت اسلامی"  و دعوت از دکتر سلمان نقره کار( عضو هیات علمی دانشگاه تربیت دبیر شهید رجایی) مورخ  20/09/1403 برگزار شد.

دکتر سلمان نقره کار معماری را به معنای ساماندهی مکان زندگی و رشد انسان در بستر محیط توسط معمار معرفی کرد.

دکتر نقره کار در ادامه توضیح دادند که معماری پنج رکن اساسی دارد که شامل؛ سازماندهی، مکان زندگی، انسان، محیط و معمار است.

در ادامه، وی افزود؛  (ساماندهی) می تواند به معنای خلق کردن و ساختن باشد، (مکان زندگی) خیلی چیزهای دیگر هم قابلیت ساماندهی را دارند اما کار معمار ساماندهی به مکان زندگی است، (انسان) برای فهم معماری یهودی، معماری اسلامی، معماری مسیحی ابتدا باید توجه به این داشته باشیم که آن مکتب تعریفشان از انسان چیست سپس متناسب با تعریفی که از انسان دارند، معماری می کنند، (محیط) ما در خلا طراحی نمی کنیم بلکه محیطی داریم که مجموعه ای از طبیعت، جامعه، فرهنگ و اقتصاد بوده است، (معمار) رکن اصلی در شکل گیری این فرآیند است.

سپس به توصیف مفهوم مکان از منظر واژه شناسی قرآنی پرداخت و آن را به معنای " محل تکوین و شدن انسان" دانست.

با عنایت به این موضوع که  معماری یک حوزه  میان رشته ای است و هدف آن "ساماندهی مکان" است، لازم است برای معماری کردن هم شناختی درباره انسان و هم محیط پیدا کنیم.

وی در ادامه به "نگرش سیستمی معماری و مکان" اشاره کرد و توضیح داد که "سیستم" مجموعه ای از اجزایی است که باهم کار می کنند تا به یک هدفی برسند و دارای چهار رکن است: هدف، اجزا، روابط اجزا، ترکیب کلی، نسبت با بستر و زمینه

ایشان برای روشن تر شدن موضوع از خانه به عنوان یک سیستم یاد کرد که از حوزه های  فردی، خانوادگی، خدماتی و حوزه اجتماعی تشکیل شده که بیانگر بخشی از شخصیت طراح در طراحی آن خانه است.

وی در ادامه افزود که فرایند طراحی داخلی دارای چهار مرحله است که شامل:

۱. مصالح مناسب (مصالحی متناسب با اقلیم و کاربر و طبع کاربر)

۲. هندسه فضایی

۳. دعوت از طبیعت (طبیعت عنصری حیات بخش در فضا است که میتوان با قرار دادن یک گیاه در فضای طراحی شده نیز این حس را انتقال داد.)

۴. دعوت از هنر ها ( هنر حاصل ذوق انسان و عنصری معنا بخش)

در انتهای بحث دکتر نقره کار از معماری را به مثابه یک سیستم  یاد کردند  که مهم ترین هدف آن زندگی شایسته و رشد است که از منظر اسلامی  همان "حیات طیبه" است. همانطور که  امام علی می‌فرمایند؛ انسان علاوه بر جسم چهار لایه وجودی دیگر نیز دارد. مرتبه گیاهی، مرتبه حیوانی ، مرتبه عقلانی و انسانی و مرتبه الهی. تمام عالم موجود در مراتبی دسته بندی می شوند که پایین ترین مرتبه جمادات است که کمترین صفت هَی درونشان هست، مرتبه دوم نباتات ، مرتبه سوم حیوانات، مرتبه چهارم انسان هایی که رشد کرده باشند، مرتبه پنجم ملائکه، مرتبه ششم انسان های کامل و مرتبه هفتم خداوند است. هر چیزی که به خداوند نزدیک تر باشد به صفت هی نزدیکتر است و هر آن چیزی که صفت هَی را بیشتر داشته باشد سرزنده تر است. بنابراین برای ایجاد حال خوب در انسان می توان از عناصری که مرتبه وجودی بالاتری دارند دعوت کرد.

معماری، اسلامی است که زمینه ساز حیات طیبه باشد حیاتی که مراتب وجودی انسان در آن رشد کند. اگر یک اثر معماری  باعث ایجاد و افزایش فطرت الهی که در انسان است، شود به همان اندازه آن فضا، اسلامی است.