به گزارش روابط عمومی دانشگاه سوره و به نقل از خبرگزاری بین المللی قرآن
(ایکنا)، امیدعلی مسعودی عضو هیأت علمی دانشگاه سوره و استاد علوم ارتباطات
اجتماعی، با اشاره به نقش رسانهها و فضای مجازی در پر کردن اوقات
فراغت، تغییر تعاملات بین انسانی و آگاهی بخشی و اطلاعرسانی
در جامعه گفت: نسلی هستیم که همه بحران ها را دیده ایم. جوان که بودیم انقلاب رخ
داد. پس از آن توطئه گروهکهای تروریستی در کردستان و بندر
ترکمن را شاهد بودیم و بعد از آن ماجرای طبس و بلافاصله جنگ تحمیلی و هشت سال دفاع
مقدس را تجربه کردیم. سپس کودتای نوژه، زلزله
ویرانگر بم و بسیاری از این بحرانها و مشکلات را شاهد بودیم. در دهه های
اخیر هم پدیده های مختلفی همچون کرونا را شاهدیم که سالیان سال دنیا چنین بیماری
عالم گیری را به خود ندیده است.
وی با بیان این که بحران کرونا یک مسئله منطقه ای و محلی نیست، بلکه بحرانی جهانی
است و در برابر آن بسیار کم تجربه هستیم، تصریح کرد: این بحران به گونه ای رخ داد
که ما می توانیم در عین این که قرنطینه هستیم، با یکدیگر ارتباط هم داشته باشیم.
در زمان ابوعلی سینا که طاعون فراگیر شد، ایشان هم اعلام کرده بود که هیچ کس نباید
از خانه اش بیرون بیاید و تنها چیزی که توصیه می کرد ضدعفونی کردن دست و صورت با
سرکه بود. ما نیز با پدیده ای روبه رو هستیم که باید به اجبار در خانه بمانیم، اما
این خانه نشینی می تواند ارتباط ما را نه تنها کم نکند، بلکه افزایش نیز بدهد و با
دنیا در ارتباط باشیم.
عضو هیأت علمی دانشگاه سوره ادامه داد: در گذشته نمی توانستیم در خانه خود بنشینیم
و به راحتی با هر فردی در هر نقطه از کره زمین در کمترین زمان ممکن صحبت کرده و
ارتباط برخط برقرار کنیم. در بسیاری از موارد این ارتباط به شکل رایگان است؛ لذا
یکی از ابزاری که می توان در دوره خانه نشینی و قرنطینه استفاده کرد ارتباط بیشتر
با دنیای اطراف خود است که شامل ارتباط بیشتر با کتاب چه مجازی و چه کاغذی نیز میشود.
مسعودی افزود: با توجه به پیچیدگی زندگی و مشغله امروزی بسیاری از افراد جامعه،
فرصت مطالعه نیز کاسته شده است، اما این دوران که فرصت خانه نشینی برای بسیاری از
مردم فراهم شده، موقعیت مناسبی برای مطالعه کتاب های خوب و اثرگذار است. کتابهایی که امروزه میتوان
به صورت رایگان و حتی نصف قیمت از طریق فضای مجازی، پلتفرمها و شبکههای اجتماعی دریافت و مطالعه کرد؛
لذا ما میتوانیم از اینگونه رسانهها برای پر کردن بهینه اوقات فراغت استفاده کنیم.
صله رحم مجازی
وی گفت: موضوع دیگر بهرهمندی از شبکههای
اجتماعی در این دوره است. امروزه اکثر مردم حداقل در یکی از شبکههای اجتماعی عضو هستند که با تجمیع افراد یک خانواده
توسط یکی از اعضا، بدون اینکه حضور فیزیکی مطرح شود، همگی می توانند در یک گروه
مجازی گرد هم بیایند و از احوالات هم باخبر شوند، صدای همدیگر را بشنوند و به صورت
برخط با یکدیگر صحبت کنند و از سلامت هم جویا شوند. در اینگونه ارتباطات که میتوان از آن به عنوان صله رحم مجازی نیز نام برد، علاوه
بر عدم حضور فیزیکی افراد در جامعه و متوقف کردن چرخه انتقال ویروس، کاهش هزینه
رفت وآمد در سطح شهر در روز های کرونایی را نیز در پی دارد
و منجر به تداوم ارتباط، افزایش مهر و محبت در خانه و خانواده و بالابردن نشاط و
روحیه اجتماعی خواهد شد.
عضو هیأت علمی دانشگاه سوره یکی از ضروریات شرایط فعلی برای کنترل و مهار چرخه
انتقال ویروس کرونا را ارتباط مجازی و ارتباط بهداشتی دانست و اظهار کرد: در تعریف
ارتباطات بهداشتی گفتهاند که این موضوع ساز و کاری برای
آگاهی افراد، به خصوص افراد آسیبپذیر و محرومان است. قشر آسیب پذیر
شامل افراد مسن، زنان باردار، افرادی که بیماری زمینهای
دارند، کودکان و کسانی که توانایی جسمی ندارند، می شود. ارتباطات بهداشتی با آموزش
و ارائه دستورالعملهای لازم به این افراد کمک میکند. افراد محروم نیز کسانی هستند که در حاشیه شهر ها
بوده و یا مورد تبعیض قرار می گیرند، لذا باید توجه کرد که اگر بهداشت افراد جامعه
رعایت شود، بهداشت جامعه هم تضمین میشود. بنابراین بحث ارتباط بهداشتی
را هم در این موضوع مد نظر داریم.
مسعودی گفت: خوشبختانه رسانه ها از جاذبه و ظرفیتی که داشته اند در این
موضوعات به خوبی استفاده کردند. مخصوصاً از زمانی که به طور رسمی اعلام کردند که
این اپیدمی، پاندمیک شده و شیوع پیدا کرده است؛ اقدامات رسانه بسیار مؤثر بود و
شاهد نتیجه آن در روز طبیعت بودیم. در این روز مردم رعایت کردند و دقیقاً این حرکت
تحت تأثیر فرایندی بود که ارتباطات بهداشتی از طریق رسانه ها طی کرده بود.
وی با اشاره به این که مهم تر از همه این مسائل آشنایی مردم با محیط بیمارستان ها
و ارتباطات انسانی بود، افزود: باید از خودمان بپرسیم که تا چه حد با این محیط ها
آشنا هستیم؟ قطعاً آشنایی جامعه بسیار پایین و کم است؛ لذا تصمیم داریم یک تحقیق
کیفی در مورد ارتباطات انسانی برای مهار این ویروس کشنده را با همکاری یکی از
دانشجویان ارشد و یکی از مهم ترین بیمارستان های تهران انجام دهیم و امیدواریم این
تحقیق دستاورد های خوبی را در آینده و تجربه های دیگر داشته باشد. موضوع دیگر این
است که هر فرد در جایگاه خودش نقش و وظیفه اش را برای مهار و کنترل این بیماری
رعایت کند. برای مثال یک محقق در منزل به کار تحقیقش بپردازد و دانشجویان و دانشآموزان در منزل فرایند مطالعه و درسشان را ادامه دهند.
قرنطینه، فرصتی برای ارتقای سواد رسانه ای
عضو هیئت علمی دانشگاه سوره با تأکید بر اینکه خانوادهها ضمن ارتقای سواد رسانهای
خود، نباید هر محتوا، نظر و مطلبی را بپذیرند و یا آن را در فضای مجازی منتشر
کنند، گفت: این کار علاوه بر این که استرس را بالا میبرد،
بار فشار روانی را در جامعه افزایش خواهد داد و همین موضوع باعث شده تا بخش عمدهای از افرادی که در بیمارستانها جهت
تست ویروس مراجعه میکنند، در واقع بیمار انگاری کرده و
به خاطر استرس علایم را در خود احساس کنند. همین مسئله بار
خستگی دو چندانی را بر روی دوش پرسنل خدوم بیمارستانها نیز
خواهد گذاشت.
مسعودی تصریح کرد: با توجه به این مسائل اولین کاری که هر فردی برای شکست کرونا
باید انجام دهد این است که ضمن افزایش سواد رسانهای،
معیار های خبر موثق و صحیح را برای خود مشخص کند و هر مطلبی را از هر شبکه اجتماعی
و محیطی نخواند و نپذیرد. دومین کار این است که اگر خبر و یا محتوایی را دیدیم و
یا شنیدیم آن را ارزیابی کرده و با واقعیت ها انطباق دهیم و سعی کنیم از منابع
موثق خبر را دریافت کنیم. مهم ترین و کلیدی ترین عنصر سواد رسانه ای داشتن تفکر
انتقادی و نگاه نقادانه به اخبار و اطلاعاتی است که در رسانه ها و به ویژه در فضای
مجازی منتشر می شود.
عضو هیأت علمی دانشگاه سوره اظهار کرد: یکی از برکات کرونا این بود که فرصتی را
برای ارتقای حوزه سواد رسانهای جامعه و تشویق مردم به داشتن
نگاه نقادانه به پیام ها فراهم کرده است. اما در این مسیر هر شخص در قبال وظیفه
خود برای مبارزه با ویروس کرونا در ابتدای کار باید از خود محافظت کند تا بتواند
از خانواده و جامعه نیز محافظت کند؛ لذا پیام گیرندگان در پذیرش و یا عدم پذیرش
پیام ها باید مراقب خصلت های شخصی خود باشند و هر پیامی را متأثر از تعصبات،
خوشحالی ها و ناراحتی های خود قبول نکنند و در پذیرش پیام ها احساس مسئولیت کنند.
مسعودی بیان کرد: شیوع ویروس کرونا با وجود تمام مشکلاتی که در کشورمان ایجاد کرد،
اما باعث انسجام ملی و فعالسازی ظرفیتهای
مردمی شد. یکی از این ظرفیتها شبکه های مردمی فعال فرهنگی و
مجازی هستند که به تولید محتوا و معرفی سرگرمیها و
کتابهای مفید برای مردم در فضای مجازی اقدام میکنند.
نظر خود را بنویسید