سومین پیش‌نشست دومین همایش ملی «فرهنگ، رسانه و تحولات نسلی در ایران؛ از جهان واقعی تا جهان مجازی» در دانشکده فرهنگ و ارتباطات دانشگاه بین‌المللی سوره برگزار شد.

این نشست با بررسی مصرف رسانه‌ای تا زیست مجازی و تحولات شناختی- اجتماعی نسل‌ها در عصر دیجیتال باحضور دکتر سیدمحسن بنی‌هاشمی، دکتر یوسف خجیر، دکتر سمیرا خطیب‌زاده و به دبیری دکتر احمدرضا کاویار برگزار شد.

 روابط‌عمومی دانشگاه بین‌المللی سوره - در این نشست، دکتر یوسف خجیر، با تشریح ابعاد پژوهش خود که همراه با سه معلم درباره نسل آلفای ایرانی انجام شده بود، توضیح داد که این نسل برخلاف نسل‌های پیشین در بستری کاملاً دیجیتال رشد کرده و همین امر شناخت آن را برای مربیان و خانواده‌ها ضروری‌تر کرده است. او بیان کرد نسل‌بندی زمانی مبتنی بر عوامل جمعیتی بود، امروز معنایی فناورانه یافته و فاصله نسلی از حدود ۲۰ سال به ۱۵ سال کاهش پیدا کرده است. خجیر اظهار داشت نسل‌های بومی دیجیتال مانند نسل زد و آلفا با زیست اینترنتی، شبکه‌های اجتماعی و فرهنگ جهانی‌شده شکل گرفته‌اند و نسل آلفا، نسلی است که از ابتدا با اینترنت پرسرعت، ابزارهای هوشمند و حتی هوش مصنوعی زیسته و تجربه‌هایی مانند آموزش مجازی در دوران کرونا آن‌ها را از نسل‌های پیشین متمایز کرده است.

دکتر خجیر سخنان خود را با تأکید بر ضرورت تغییر نگرش نهادهای فرهنگی و ارتباطی از الگوهای سنتی به الگوهای دیجیتال خاتمه داد و گفت تنها با پذیرش واقعیت زیست دیجیتال نسل آلفا می‌توان به ارتباطی مؤثر با آنان دست یافت.

در ادامه دکتر سمیرا خطیب‌زاده، موضوع ارائه خود را «گذر از مصرف رسانه به زیست در ابر رسانه و پیامدهای آن بر سبک زندگی» عنوان کرد. او با ترسیم چهار محور بحث—تحلیل نسل‌ها و گسست نسلی، تحولات پارادایمی، روندهای آینده و پیامدهای رسانه‌ای بر سبک زندگی—توضیح داد که امروز رسانه‌ها نه ابزار سرگرمی یا انتقال پیام، بلکه سازنده زیست جهان انسان هستند. او با مرور نسل‌های بومر، ایکس، وای، زد، آلفا و بتا نشان داد چگونه مصرف رسانه از حالتی انفعالی در نسل‌های قدیمی به مصرف فعال، تولید محتوا و درنهایت زیست کامل دیجیتال در نسل‌های امروز تبدیل‌شده است. خطیب‌زاده تأکید کرد که نسل آلفا در پیوندی کامل با جهان مجازی، تجربه‌های تعاملی و هوش مصنوعی قرار دارد.

در بخش پایانی دکتر محسن بنی‌هاشمی، با اشاره به‌شدت تحولات عصر دیجیتال توضیح داد که انسان امروز در «زیست رسانه‌ای» زندگی می‌کند و رسانه‌ها از ابزارهای جانبی به میزبانان دائمی ذهن و رفتار تبدیل‌شده‌اند. او گفت مصرف رسانه امری ساده و گذرا نیست، بلکه با فرایندهای توجه، حافظه، هیجان و تصمیم‌گیری درهم‌تنیده است. بنی‌هاشمی افزود نسل‌های جدید نه صرفاً متفاوت، بلکه محصول تغییرات عصبی–شناختی‌اند و برای فهم آن‌ها باید بخشی از مبانی روان‌شناسی و علوم اعصاب بازنگری شود.

در جمع‌بندی سخنان خود، دکتربنی‌هاشمی بر ضرورت اتخاذ راهبردهای عملی تأکید کرد؛ ازجمله مدیریت ورودی‌های ذهن، ایجاد وقفه‌های شناختی روزانه، تعیین روزهای بدون رسانه، آموزش سواد رسانه‌ای–عصبی و بازآموزی آداب معاشرت رسانه‌ای در خانواده و جامعه.