به گزارش روابط عمومی دانشگاه سوره_ به مناسبت هفته پژوهش؛ نشست تخصصی با محوریت «ظهور اندیشه‌های کیفی و دوگانگی اندیشه‌ها» به کوشش دانشکده فرهنگ و ارتباطات دانشگاه سوره و با همکاری معاونت پژوهشی دانشگاه، با ارائه و سخنرانی پروفسور باقر ساروخانی، پدر جامعه‌شناسی ارتباطات؛ روز شنبه مورخ 27 آذرماه 1400 ساعت 13:30 الی 15:00 در سامانه آموزش مجازی دانشگاه سوره برگزار شد.

در ابتدای جلسه، باقر ساروخانی ضمن تشکر و قدردانی از برگزار کنندگان این جلسات، به ارائه مقدمه‌ای در باب موضوع پرداخت و افزود: ذهن در قبال واقعیت هیچ سویافتگی نباید داشته باشد. از طرفی اعتقادم بر این است که اندیشمند باید خالص باشد و خرافه نداشته باشد. اگر کسی فقط به اندیشه خود تکیه کند، نگاه به واقعیت را سلب کرده است.

باقر ساروخانی عنوان کرد: محقق باید استاندارد باشد و از معیاری خاص پیروی کند. به عقیده من، چنین امری ایده‌آل بوده اما شدنی نیست. تحقیق به معنای آزاد اندیشی است و محقق باید دانسته‌های خود را وارد پژوهش کند. از همان ابتدا، محقق موظف است که واقعیت را با دانش خود ببیند.

ساروخانی درباره چارچوب نظری اظهار داشت: چارچوب نظری همان چشم انداز ما و پنجره‌ای است که توسط آن به واقعیت نگاه می‌کنیم. همواره باید بررسی کنیم که تحقیق ما فرضیه دارد یا خیر. فرضیه‌های خام نه در پیمایش و نه در روش‌های کیفی و کمی تأثیر و اهمیتی ندارند. وی اضافه کرد: قضیه علمی آن است که در مسیر صحیح استفاده شود. این فرضیه‌ها باید آزمون‌پذیر نیز باشند. فرضیه‌ها قلب تحقیق هستند. حتی رد شدن فرضیه نیز نوعی تولید دانش است.

باقر ساروخانی اذعان کرد: هنگامی که پیمایش می‌کنیم فرضیه‌ها بعد دیگری پیدا می‌کنند. در چنین حالتی دستگاه فرضیه باز است و فرضیه قابلیت جابجایی دارد. در پیمایش کمی دستگاه فرضیه بسته بوده و بر اساس آن پیش می‌رویم. اما در پیمایش کیفی دارای دستگاه باز است.

وی در خصوص ظهور روش‌های کمی و کیفی گفت: به نظر من فرضیه نوعی ابتکار است که نیازمند انسانی آزموده و پرورش یافته در کارگاه دانش است. همچنین، تفاوتی بین دستگاه‌های پیمایش کمی و کیفی وجود دارد. ساروخانی توضیح داد: در روش‌های کیفی و کمی یک تفاوت اساسی وجود دارد. ابتدا واقعیت و تمام خصیصه‌های واقعیت بررسی می‌شود و سپس دست به فرضیه سازی می‌زنند.

باقر ساروخانی در پایان خاطر نشان کرد: در دستگاه‌های کیفی ابتدا به خود واقعیت می‌رسیم و واقعیت را بررسی می‌کنیم، سپس فرضیه ساخته می‌شود. باید توجه داشت که فرضیه زنجیره پاسخ‌های موقت برای رسیدن به واقعیت است. علاوه بر آن، کار محقق این است که برآیند درست ارائه دهد، آنگاه فرضیه شکل می‌گیرد.

در انتهای جلسه نیز، به تمامی سؤالات علاقه‌مندان در این حوزه پاسخ داده شد.