به گزارش روابط عمومی دانشگاه سوره، فصلنامه رهپویه هنر، در راستای اهداف عالیه و اسناد راهبردی دانشگاه سوره که همان اعتلای فرهنگ و هنر ایرانی-اسلامی بر مبنای اصول مندرج و به منظور گسترش و اعتلای سطح دانش و پژوهش با هدف نشر نظریه‌ها، نتایج تحقیقات و دستاوردهای علمی و هنری از طریق چاپ مقالات علمی – پژوهشی راه‌اندازی شده و این نشریه در پنج دوره متفاوت از پاییز سال 1374 تا سال 1400 چاپ شده است.

هم‌اکنون نیز، با مدیر مسئولی دکتر محمدحسین ساعی و سردبیری دکتر یعقوب آژند طی تلاش یک ساله بنابر اعلام دفتر سیاست‌گذاری و برنامه‌ریزی امور پژوهشی وزارت علوم، تحقیقات و فناوری؛ نشریه رهپویه هنر/ هنرهای تجسمی به درجه علمی «ب» ارتقاء یافته است.

یعقوب آژند سردبیر نشریه رهپویه هنر/ هنرهای تجسمی دانشگاه سوره، در گفت وگو  با روابط عمومی دانشگاه، در  رابطه با نحوه شکل‌گیری فصلنامه رهپویه هنر گفت:  در نیمه اول دهه 1370 زمانی که در ساختمان ولیعصر دانشگاه سوره کلاس داشتم، در اتاق استادان با دختر خانمی مواجه شدم که می‌گفت قصد دارد مجله رهپویه هنر را راه‌اندازی کند و در این مورد راهنمایی می‌خواست. او را در حد شناخت و اطلاع راهنمایی کردم. پس از مدتی که گذشت، من دیگر با دانشگاه سوره ارتباطی نداشتم؛ تا این‌که در زمستان سال 97 که در مقام استاد راهنمای پایان‌نامه ارشد یکی از دانشجویان پژوهش هنر بودم و در دانشگاه سوره حضور یافتم که این امر موجب شکل‌گیری نشریه رهپویه هنر شد.

وی افزود: پس از هماهنگی با مسئولان دانشگاه، متوجه شدم که مسأله، جدی‌تر از آن است که تصور می‌کردم. در اصل، ماجرا آغاز شد و پیگیری‌های  امور مجله با همکاری مسوولان دانشگاه سوره انجام شد. پس از بررسی‌های مداوم، مجله رهپویه هنر/ هنرهای تجسمی از دل رهپویه هنر پیشین که بیشتر شکل و صورت مجلات عمومی را داشت، سر برآورد.

آژند با بیان این‌که طراحی روی جلد، الگوبندی مطالب مجله، هماهنگی با آیین‌نامه‌های وزارت علوم و جزئیاتی از این دست، زمان زیادی را به خودش اختصاص داد گفت: البته نتیجه‌ی کار مهم بود که به سامان رسید. در این میان، یکدلی و یک جهتی مسئولان دانشگاه بسیار راهگشا بود.

سردبیر نشریه رهپویه هنر/ هنرهای تجسمی در پاسخ به این سوال که *هم‌اکنون در سال 1400 به اهدافی که برای نشریه مدنظر داشتید دست پیدا کردید، افزود: هدف من و دوستان از بر کشیدن این مجله تا مقام علمی بود که در سه و چهار شماره نخستین، با رعایت تمامی موازین و مراتب آیین‌نامه‌ای بدان دست یافتیم. هدف ما در سال 99 به ارتقاء مجله به مراحل بالاتر متمرکز شد و برخی از جزئیات کار که بیشتر به امور جانبی دانشگاه مربوط می‌شد برطرف گردید و در سال جاری پس از انتشار دهمین شماره به درجه علمی «ب» از مراحل علمی مجلات آکادمیک وزارت علوم ارتقاء یافت و کار عمده در این میان، دقت در تنظیم و تدوین موارد علمی و ساختاری مجله بود تا خدشه‌ای در روند کار پدید نیاورد و مجله نیز، شاکله و هویت علمی خود را حفظ کند تا به مراحل بالاتر ارتقاء یابد.

**  نحوه بازخورد دانشجویان و جامعه دانشگاهی از نشریه رهپویه هنر/ هنرهای تجسمی

آژند افزود: دوستان دانشگاهی‌ام که از نزدیک با روحیه من آشنایی دارند می‌دانند که دغدغه و تربیت علمی من در این نوع موارد جز خیر و منفعت علمی رساندن به اهل علم و دانشگاهیان نیست. همچنین با همکاری دانشجویان به تقویت و ارتقای این مجله گام برداشتیم و با گذشت زمان، راه دانش و هنر این مجله را با مقالات خود هموار کردند و همچنان می‌کنند. در این‌جا، به ویژه از دوستان دانشگاهی‌ام که در داوری مقالات همواره در کنار مجله رهپویه هنر بودند تشکر می‌کنم که با داوری دقیق بر غنای علمی مجله افزودند.

**جایگاه مجلات علمی، به‌ویژه آن‌هایی که از سوی جامعه دانشگاهی منتشر می‌شوند با نشریه‌های علمی بین‌المللی

 وی در ادامه تصریح کرد: به جرأت می‌توانم بگویم که بعضی از مجلات علمی_هنری ما، به خصوص درباره هنر ایران، اگر قابلیتی برتر از مجلات خارجی مشابه نداشته باشند، کمتر ندارند. منتها برای رقابت با آن‌ها، به‌ویژه از نظر علمی و ساختاری، می‌بایست منجر به بعضی از سازوکارها شود که جامعه دانشگاهی، از این حیث کمتر احساس مسئولیت و حمایت می‌کند و کار را نه به سازمان‌نیافتگی جمعی، بلکه به فرد می‌سپارد و از قافله علمی جهانی عقب می‌ماند.

با اطمینان می‌توانم بگویم که شماری از مقالات هنری ما، از مقالات هنری مجلاتی چون Ars Orientalis  و یا Iranian Studies و غیره کم ندارند. بلکه غنی‌تر و پر سرمایه‌تر نیز هستند. منتها، در حصار زبان فارسی و بعضی جزئیات ساختاری محبوس مانده‌ایم و آن‌ها در گستره زبان انگلیسی و با نظم و انتظام کاربردی و برنامه‌ریزی حساب شده به جلو می‌تازند و معیار ترقی و نفوذ خود را بر همین شایستگی و اعتبار علمی‌شان استوار می‌کنند. البته بعضی مجلات خارجی که شمار آن‌ها اندک نیست، محل خرید و فروش علمی برای جهان سوم هستند و با دقت و نظم وظیفه خود را اجرا می‌کنند.

** وضعیت حمایت‌های دولتی از این نوع نشریه‌ها

سردبیر نشریه رهپویه هنر/ هنرهای تجسمی در رابطه با وضعیت حمایت‌ها و نیاز نشریه‌ها به حمایت گفت:  حمایت‌های دولتی، در قالب بودجه‌بندی‌های هر دانشگاهی معنا پیدا می‌کند و دانشگاه است که بنابر شرایط مالی خود، هزینه چاپ و انتشار مجلات را می‌پردازد. از نظر من، مهم‌ترین بخشی که دانشگاه باید در هزینه مجلات در نظر بگیرد غیر از هزینه‌های چاپ و انتشار، هزینه حمایت از  هیأت تحریریه و به‌ویژه داوری‌هاییست که بعضی اوقات موجبات دلسردی داوران را فراهم می‌کنند. چون حمایت کافی در این زمینه صورت نمی‌گیرد و بسیاری از داوران را از میل و رغبت همکاری با مجله می‌اندازند.

وی ادامه داد:  البته طبق آئین‌نامه‌های وزارت علوم، هر مجله علمی می‌تواند مبلغ مشخصی را برای داوری از صاحبان مقالات دریافت کند. باید تأکید کرد که این نوع کمک‌ها برای ادامه مجله، نباید صورت غیرمتعارف به خود بگیرد و به اصطلاح مجله را تبدیل به محل درآمد زایی کند. هدف اصلی مجلات علمی؛ توسعه و رشد علمی مملکت و ارتقای فکری آن است.

آژند در پاسخ به این سوال که درجه علمی مطالب و مقاله‌هایی را که در مجله رهپویه هنر/ هنرهای تجسمی منتشر می‌شود را چگونه ارزیابی می‌کنید؛ افزود: برای ارزیابی علمی مقالات، در واقع تجربه علمی و اشراف به جوانب علمی مجله نیاز است. به عبارتی، اخلاق علمی و عملی در این‌گونه موارد از اهمیت بسیاری برخوردار است و حب و بغض و تنگ نظری را برنمی‌تابد. معیار ترقی هر مجله علمی بر شایستگی علمی گردانندگان آن استوار است. سردبیر مجله با یک نظر علمی به عناوین مقالات، با معیارهای علمی که در ذهن و ضمیر دارد، درمی‌یابد که کدام تکراری و کدامیک جدید و ابتکاری است.

وی در ادامه گفت: این‌که وزارت علوم شرط اصلی سردبیر را استادی وی قرار داده، مبتنی بر واقعیت است و استاد کسی است که مراحل علمی نوشتن مقالات را به لحاظ ساختاری و محتوایی، پشت سر گذاشته و به موضوعات مجله اشراف کامل دارد. آن زمان ارزیابی مقالات وارد شده چندان سخت و پیچیده نخواهد بود.

**دغدغه‌مندی دانشگاه سوره در انتشار مقالات و نشریه‌های علمی در حوزه هنر

آژند در ادامه گفت وگو در رابطه با دغدغه‌مندی دانشگاه سوره در انتشار مقالات و نشریه‌های علمی در حوزه هنر اذعان کرد:  از آن لحظه‌ای که دانشگاه سوره به دنبال من آمد تا مجله رهپویه هنر را در بعد تجسمی آن سامان علمی دهم؛ دغدغه‌مندی آکادمیک خود را نشان داد. دانشگاه سوره در مقام یک دانشگاه غیرانتفاعی، در واقع در آموزش هنرها پیشتاز است و در پژوهش باید پیشتازی خود را به ثبت برساند. بخشی از این فعالیت‌ها به عهده اعضای هیأت علمی آن است که باید در کنار آموزش هنر، به پژوهش در آن نیز فکر کنند.

وی خاطرنشان کرد: هنر با رشد فکر و اندیشه ارتقاء می‌یابد و به مکان امن خلاقیت دست پیدا می‌کند. همچنین، نمی‌توان با ذهن نافرهیخته به آموزش هنر پرداخت. فرهیختگی و پختگی، نیاز به مطالعه پژوهش و کشف افق‌های جدید دارد. افق‌های جدید هنری را با کم دانشی نمی‌توان فتح کرد پاره‌ای از این دانش هنری در نوشتن کتاب‌ها و مقالات جلوه می‌یابد و بر ابعاد ذهنی و خلاقیت هنری مخاطبان می‌افزاید.

سردبیر نشریه رهپویه هنر/ هنرهای تجسمی در پایان گفت: من تصور می‌کنم دانشگاه‌های ما سخت‌ترین چشم زخم را از کم دانشی متولیان آموزش و پژوهش می‌خورند. این‌که می‌بینیم توسعه آموزش با پژوهش همگام نشده، از همین نقطه آغاز می‌شود. فقدان علاقه به مطالعه و اندیشه در عوالم دانش، امروزه ذهنیات علمی شماری از مدرسان دانشگاهی را سخت تنگ کرده و کمترین تأثیر آن هم تأثیرگذاری منفی در ذهنیات بلافصل دانشجویان است.

*علاقه‌مندان می‌توانند جهت مطالعه، دسترسی به مطالب و ارسال مقاله به نشریه رهپویه هنر/ هنرهای تجسمی، به لینک زیر مراجعه کنند:

http://rahpooye.sinaweb.net/