به گزارش روابط عمومی دانشگاه سوره_ پنجمین نشست تخصصی با عنوان «اخلاق در ادبیات نمایشی و نمایش رادیویی» از سلسله نشست‌های «تحلیل ساختار، محتوا و جایگاه ادبیات نمایشی در رادیو» با ارائه و سخنرانی دکتر امین رهبر مدیر دفتر نمایش اداره کل هنرهای نمایشی و رادیو نمایش و با حضور دکتر امیررضا نوری‌پرتو مدیر گروه ادبیات نمایشی دانشکده هنر دانشگاه سوره به عنوان دبیر نشست، به کوشش دانشکده هنر دانشگاه سوره و با همکاری اداره کل هنرهای نمایشی رادیو و رادیو نمایش؛ روز چهارشنبه مورخ 28 مهرماه 1400 ساعت 10 الی 11 به صورت مجازی در دانشگاه سوره برگزار شد.

در ابتدای نشست، امیررضا نوری‌پرتو ضمن معرفی دکتر امین رهبر به طرح مقدمه‌ای در باب موضوع این جلسه پرداخت. سپس، امین رهبر عنوان کرد: مفهوم بنیادینی که از دوران کهن ذهن بشر را به درگیر خود کرده، این است که انسان چگونه اخلاق‌گرا می‌شود؟ ایرانیان کهن با وجود آن‌که به فلسفه اشراف داشتند؛ آن را کنار گذاشتند و هنر را انتخاب کردند. همواره هنر نمایش یک ابزار برای ترغیب و تشویق جامعه جهت مقابله با رذایل اخلاقی بوده است.

امین رهبر با ذکر این نکته که اخلاق در هنر ذیل دو دسته قرار گرفته است، گفت: هنر باید در چهارچوب اخلاقی و در بعد فردی و جامعه تکمیل‌کننده باشد. هنر نمایش آیینه تمام نمای جامعه است و باید از این ابزار قدرتمند درام سود جست و مسائل اخلاقی را در بعد هنر به کار گرفت.

امین رهبر در ادامه، با توجه به این موضوع که اخلاق و رعایت اخلاق در نمایش چه سودی دارد گفت: اخلاق به عنوان حکمت عملی در عمل ما تأثیر می‌گذارد و برای زیست ما کمک کننده است. همچنین، از نظر فلاسفه یونان اخلاق طریقه رسیدن به رستگاری بوده است. وی افزود: آنها معتقد به کارکردگرایی هنر بودند و می‌گفتند هنر باید سودمند باشد و به جنبه‌های اخلاقی هنر توجه بیشتری داشتند.

رهبر خاطر نشان کرد: اخلاق و آموزه‌های اخلاقی می‌تواند برای اثر هنری راهگشا باشد و در جهت تربیت جامعه و فرد قرار بگیرد و همچنین بعدی برای رسیدن به رستگاری باشد. وی اضافه کرد: ما باید فلسفه اخلاق را بشناسیم و در این زمینه گزاره‌هایی وجود دارد که جهان شمول است. فلسفه اخلاق به غیر از تربیت جامعه و تربیت نفس، یک هویت ملی به اثر هنری می‌بخشد.

امین رهبر در ادامه تأکید کرد: باید فرهنگ، تمدن، سنت و حکمت ایرانی- اسلامی را به خوبی بشناسیم و یک چهارچوب هنری ساخته و این آموزه‌ها را در آثار هنری خود به کار بگیریم. وی افزود: در حکمت ایرانی یک نوع شاعرانگی و نگاه انتزاعی وجود دارد. هر هنری در جامعه ایرانی یک جنبه تعلیمی یا شناختی داشته و یک دور هرمنوتیک میان اخلاق به هنر و هنر به اخلاق وجود دارد.

رهبر، با اشاره به فرم و محتوا گفت: فرم و محتوا بر اساس شناخت حکمت و سنت ایران اسلامی است. وجود خرد در هنر یعنی ایرانیان هنر را با خرد پیش بردند. وی در خصوص اهمیت سخن افزود: هنگامی که از اهمیت سخن صحبت می‌کنیم؛ یک رنگ جانبدارانه به سخن می‌بخشیم و سخن به خودی خود یک بار معنایی دارد. لازم به ذکر است که نکته پنهانی در سخن وجود دارد که باید آن را کشف کنیم.

امین رهبر اظهار داشت: سخن به دلیل این‌که حاوی یک پیام و عاملی برای رستگاری است، حاوی خرد نیز هست. همچنین، برای این امر باید حکمت و سنت خود را بشناسیم تا سخن خردمند پدیدار شود.

سپس، رهبر در رابطه با ویژگی سخن تصریح کرد: سخن حاوی خرد و راهگشا برای رسیدن به سعادت بوده و معیاری سنجشی و اندرزگونه دارد. بعلاوه، سخن باید موجز و چکیده باشد که در این قسمت به فرم هنری نیز خواهیم رسید.

امین رهبر، در پایان یادآور شد: ایرانیان شنیدن پند و اندرز را راهگشای خود می‌دانستند و از سخن به عنوان گوهر یاد می‌کردند. همچنین، ارج نهادن به خرد در جامعه ایرانی یک اصل بوده و نوعی هویت به اثر هنری می‌بخشد. وی اضافه کرد: در تفکر ایرانی ابتدا باید خرد را پیدا کنیم تا به عبودیت برسیم.

امین رهبر ضمن اشاره به آثار فاخر در ادبیات پارسی عنوان کرد: در آثار سعدی فضایل اخلاقی به اوج خود می‌رسد و شاهنامه نیز سرشار از سخنان حکمت آمیز و اخلاقی بوده که با خردمندی تمام نگارش شده و به نوعی از هویت‌بخشی منجر می‌شود.

در انتهای جلسه نیز، به تمامی سؤالات علاقه‌مندان در این حوزه پاسخ داده شد.