به گزارش روابط عمومی دانشگاه سوره_ نخستین نشست تخصصی با عنوان «هویت ملی در رسانه و منویات رهبری در نمایش رادیویی» از سلسله نشست‌های «تحلیل ساختار، محتوا و جایگاه ادبیات نمایشی در رادیو» با ارائه و سخنرانی دکتر محسن سوهانی مدیر کل هنرهای نمایشی رادیو و با حضور دکتر امیررضا نوری‌پرتو مدیر گروه ادبیات نمایشی دانشکده هنر دانشگاه سوره به عنوان دبیر نشست، به کوشش دانشکده هنر دانشگاه سوره و با همکاری اداره کل هنرهای نمایشی رادیو و رادیو نمایش؛ روز سه‌شنبه مورخ 27 مهرماه 1400 ساعت 10 الی 11 به صورت مجازی در دانشگاه سوره برگزار شد.

در ابتدای نشست، دکتر محمدحسین ساعی رئیس دانشگاه سوره ضمن عرض خیر مقدم به حاضران در جلسه، به ارائه نکاتی در باب موضوع پرداخت و گفت: ما در حال حاضر در عصر همگرایی رسانه‌‌ها هستیم و بسیاری از افراد معتقدند که رسانه‌های پیشین در حال حذف و محو شدن از عرصه رسانه‌ی جهان هستند. وی افزود: این نوع از نگاه، صحیح به نظر نمی‌رسد. به این معنا که حتی اگر تکنولوژی‌هایی که برخی از رسانه‌ها مبتنی بر آن بودند، حذف شوند نیز جوهره اصلی آن رسانه‌ها در فضای رسانه‌های همگرا حفظ خواهد شد. لذا به حفظ ادبیات در حوزه رادیو نمایش و نمایش رادیویی احتیاج داشته و باید بر آن بیافزاییم.

سپس، دکتر زکیه السادات طباطبایی معاون پژوهشی دانشگاه سوره عنوان کرد: هم‌نشینی میان اهالی هنر و دانشگاه از اهداف این نشست‌ها بوده و دانشجویانی که در این جلسات شرکت می‌کنند، می‌توانند با شیوه‌های کارآفرینی آشنا شوند و افق‌های آینده خود را شناسایی کنند و امیدواریم که این نشست‌ها مورد استقبال و استفاده دانشجویان قرار بگیرد.

در ادامه، محسن سوهانی مقدمه‌ای درباره مقوله نمایش رادیویی مطرح کرد و گفت: با ظهور جهان شبکه‌ای و فضای مجازی، دنیای جدیدی رقم خورده و عصر ارتباطات آغاز شده است. یک ویژگی بنیادین آن را می‌توان همگرایی رسانه‌ای تعبیر کرد. این زمینه را می‌توان یک فرصت دانست که رسانه‌های قدیمی را دچار تغییر کرد. اما در عصری هستیم که دیگر رسانه‌های قدیم با هم‌افزایی معنا پیدا می‌کند. بنابراین، هدف ما در معاونت صدا جمهوری اسلامی ایران این است که از رادیو به آن معنای قدیمی فاصله گرفته و از رسانه‌ی صدا پایه سخن بگوییم.

محسن سوهانی در خصوص نمایش رادیویی یادآور شد: نمایش رادیویی در کشور ما بیش از 70 سال سبقه دارد و از نظر من یک قالب رسانه‌ای خاص و منحصر به فرد است. چرا که نمایش رادیویی پیش از این که فضای مجازی با قابلیت تعاملی بودن و حضور مخاطب و کاربر فعال ظهور پیدا کند؛ رادیو این خصوصیت و قابلیت را دارا بود. به دلیل تصویرسازی در حوزه نمایش رادیویی این ارتباط تقویت می‌شد و کارگردان اصلی نمایش رادیویی به تعبیری مخاطب و شنونده است. وی افزود: از منظر ادبیات نمایشی و برای نویسندگان آن، یک دنیای نامحدودی از خلاقیت و آفرینش پیش روی آن‌ها قرار دارد. بنابراین، افرادی که قصد درام‌نویسی دارند می‌توانند از نمایش رادیویی کار خود را آغاز کنند.

سوهانی، با مروری کوتاه بر تاریخچه ادبیات نمایشی گفت: ادبیات نمایشی کاربردهای گوناگونی دارد و به واسطه تأثیر غیرمستقیمی که بر حوزه ذهن مخاطب دارند، همواره مورد اهمیت بوده است. وی درباره هویت خاطر نشان کرد: هویت در جهان امروز از اهمیت ویژه‌ای برخوردار بوده به این دلیل که یکی از مقولات مهم در امر جهانی شدن و دهکده جهانی است. به دنبال جهانی شدن، مرزهای فرهنگی کشورها برداشته می‌شود و از امکانات تکنولوژیک بیشتری در حوزه رسانه، تولید فیلم و سریال و... استفاده می‌شود.

محسن سوهانی با اشاره به مؤلفه‌های هویت ملی اذعان کرد: مؤلفه‌های هویت ملی در هشت مورد خلاصه می‌شود که عبارت‌اند از سرزمین و قلمرو، دین و مذهب، زبان، حکومت و دولت، نژاد و قومیت، سنت‌ها و آیین‌ها، میراث فکری، اسطوره‌ها و قهرمانان. همچنین، این مؤلفه‌ها در ایجاد و تقویت هویت ملی بسیار مهم است.

سوهانی در رابطه با تهاجم فرهنگی اظهار داشت: از اواخر دهه 60 و اوایل دهه 70 با ورود ویدئوها، ماهواره‌ها و فضای مجازی به گفته برخی تهاجم فرهنگی رخ داد. در صورتی که به عقیده من مقابله با این ابزار نادرست است و باید تسخیر فرهنگی یا به عبارتی تسخیر تمدن فرهنگی انجام شود. این به گونه‌ای است که ما باید از عناصر مهاجم فرهنگی به نفع خودمان استفاده کنیم و این ابزار را باید تسخیر و در جهت تقویت هشت مؤلفه هویت ملی به کار بگیریم. همچنین، تکلیف ما برای مقابله با این کارزار؛ تقویت هویت ملی و اهمیت ملی‌گرایی به‌ویژه در میان جوانان است.

سوهانی در خصوص جنگ روایت‌ها گفت: در جنگ روایت‌ها نیز، باید آداب و رسوم ایرانی تقویت شود که یکی از شیوه‌های آن نمایش رادیویی است. بعلاوه، بحث روایت تاریخ و بازخوانی جذاب و دراماتیک تاریخ می‌تواند در این زمینه مؤثر باشد.

سپس، محسن سوهانی به منویات مقام معظم رهبری در نمایش رادیویی اشاره مختصری داشت و در این باره افزود: باید به مفهوم گفتمان انقلاب و تمدن سازی نوین اسلامی توجه شود و در امر نمایش رادیویی نیز، بر اساس هفت بند بیانیه گام دوم انقلاب عمل شود.

سوهانی، به عنوان جمع‌بندی سخنان خود گفت: اگر راهبردی محتوایی را مورد توجه قرار دهیم و خواهان اثرگذاری آن باشیم؛ باید هنر به زبان رسانه و زبان خلاقانه ترجمه شود. وی اضافه کرد: مقولات رسانه‌ای، دانش- مهارت است و فعالان در این حوزه باید بدانند که به سراغ چه مفاهیم دراماتیکی بروند. همچنین، باید از حالت ارزشی و سفارشی‌نویسی پرهیز شود و نیاز ما در این زمینه؛ نیروی انسانی خلاق است. در ضمن، باید فرهنگ ایران زمین مورد مطالعه قرار گیرد و بازخوانی صحیح تاریخ به این امر کمک فراوانی می‌کند.

وی در پایان عنوان کرد: درام‌نویسان به تفکیک ژانر؛ حتماً باید به آداب و سنت‌ها توجه ویژه داشته و با خلاقیت عجین شوند. اگر به این روش عمل کنند، خروجی خوبی خواهند داشت.

در انتهای جلسه نیز، به تمامی سؤالات علاقه‌مندان در این حوزه پاسخ داده شد.