به گزارش روابط عمومی دانشگاه سوره_ مراسم نکوداشت خسرو خسروی‌جلودار و احمد خلیلی‌فرد از نخستین اعضای هیئت‌علمی دانشکده هنر دانشگاه سوره و از پیشکسوتان عرصه هنر نقاشی، به کوشش دانشگاه سوره و با همکاری فرهنگستان هنر جمهوری اسلامی ایران، با حضور جمعی از مدیران و مسئولان دانشگاه سوره و فرهنگستان هنر، به همراه بانیان برگزاری آیین نکوداشت مقام دو استاد نقاش؛ روز دوشنبه 4 بهمن‌ماه 1400 ساعت 10:00 الی 12:00 در تالار ایران فرهنگستان هنر برگزار شد.
در ابتدای جلسه، محمدحسین ساعی رئیس دانشگاه سوره ضمن عرض خیر مقدم به حاضران در جلسه، از دو استاد هنرمند دانشگاه قدردانی کرد و گفت: رسم قدردانی از استادان پیشکسوت؛ سنت حسنه ایران اسلامی است که ما موظف به انجام آن بودیم. هر کدام از این دو بزرگوار کوله‌باری از تجربه بوده و در عین حال حقی بر گردن دانشگاه سوره دارند. این دو استاد گران‌قدر از بدو تأسیس دانشگاه سوره برای درخشش نام دانشگاه تلاش کردند و حدود سه یا چهار نسل شاگرد تربیت کردند و در حال حاضر بسیاری از شاگردان آن‌ها افراد متخصص و صاحب‌نامی هستند. در عین حال این دو استاد محترم و دوستانشان یک جریانی را در عرصه هنر تجسمی پس از انقلاب اسلامی آفریدند.
ساعی در ادامه گفت: هنر تجسمی به‌ویژه هنر نقاشی پس از انقلاب یک رونق مجددی گرفت و نقش آن‌ها در این زمینه بسیار برجسته است. در خصوص آن نکته‌ای که اظهار می‌شود جمهوری اسلامی نسبت به هنر نقاشی بی‌اعتنا بوده؛ مجموعه آمارهای واضح و روشنی را می‌توان ارائه داد که این موضوع صحت ندارد و کارهای ارزنده‌ای در این خصوص انجام شده است. تعداد گالری‌های شهر تهران از دوره اوج حکومت پهلوی به بعد تقریباً بیست برابر شده است. این موضوع ناشی از خودباوری‌ای است که انقلاب اسلامی ما به مردم داده است. یکی از مهم‌ترین هدف‌ها و آرمان‌های انقلاب اسلامی؛ شکستن عدم خودباوری و به تعبیری دیگر غرب‌زدگی بود. در پی این خودباوری بود که در عرصه هنر یک انفجاری صورت گرفت و این خودباوری مراحل دیگر پیشرفت را برای ما به ارمغان آورد. وی افزود: دو استادی که در این نشست حضور دارند، از این زاویه قابل تقدیر هستند که جریان جدیدی را در حوزه نقاشی به وجود آوردند. همچنین، کتاب تقدیر از این دو استاد در دست تهیه است تا مجموعه تاریخچه و عملکرد این افراد بزرگوار را که در تربیت یک نسل یا چند نسل هنرمند نقاش داشتند بتوانیم به واسطه این کتاب بیان کنیم.
سپس، بهمن نامورمطلق رئیس فرهنگستان هنر اظهار داشت: باعث افتخار فرهنگستان هنر است که مراسم تقدیر از دو تن از هنرمندان عزیز در آن اجرا می‌شود. وی در خصوص تبیین ماهیت واژه آیین گفت: آیین با ریتم و نظم هماهنگ است و درواقع آیین‌ها، یک نظمی را ارائه می‌دهند که نظم تاریخی در آن‌ها تکرار شده است. آیین از نظر ریشه‌شناسی، با دیدن ارتباط دارد و دیدن از آن مشتق شده و از طرف دیگر با آیینه نیز مشتق می‌شود. آیین همان کنشی است که در آن چیزهایی را می‌بینیم که باید در آن یک سیر و سلوک دیده شود و نمی‌توان به آسانی آن را دید. به این خاطر که همیشه آیین‌ها رمزگذاری‌شده هستند و برای دیدن معنا باید رمزگشایی شوند. به همین جهت آیین‌ها مانند اسطوره‌ها و نمادها هستند و از لحاظ معنا دارای لایه بوده و باید لایه‌برداری شوند تا معنای آن‌ها دیده شود.
بهمن نامورمطلق درباره آیین‌ها توضیح داد: آیین‌ها آیینه‌هایی هستند که حقیقتی را نشان می‌دهند و در صورت عدم وجود آن‌ها حقایق دیده نمی‌شوند. آیین، آیینهای است که می‌توان نادیدنی‌ها را در آن دید. در عین حال آیین مخالف با فراموشی است. آیین، فراموشی را از بین می‌برد و فراموشی از بدترین پدیده‌هایی است که انسان می‌تواند به آن مبتلا شود. به همین دلیل است که هر ساله آیینهای ماه محرم، ماه رمضان و آیینهای نوروزی را داریم تا یک اتفاق بزرگ را فراموش نکنیم. وی اضافه کرد: این آیین‌ها هستند که باعث می‌شوند کارهایی را که بزرگان ما انجام دادند، رنج‌هایی که کشیدند و ارزش‌های افزوده‌ای که به جامعه ما هدیه دادند فراموش نکنیم. همچنین، زندگی با آیین معنادار می‌شود. ویتگنشتاین نیز در این‌باره می‌گوید: «انسان یک حیوان آیینی است.» آیین‌ها دارای دو دسته خرد و کلان هستند و اگر آیین‌ها نباشند، باورها نیز از بین می‌روند.
نامورمطلق با بیان این‌که آیین‌ها اسطوره‌های کنشی هستند، گفت: اسطوره‌ها در نظام کلامی بوده اما آیین‌ها حرکتی و کنشی هستند. به همین خاطر متفاوت بوده و دارای تأثیرگذاری بیشتری نیز هستند. به‌طور مثال، نقالی با یک نمایش صحنه‌ای از نشانه‌ها فرق می‌کند. در آیین همه بدن به زبان تبدیل می‌شود. تولید معنا فقط با زبان نیست، بلکه با تمام وجود است. به همین جهت است که آیین اهمیت پیدا می‌کند. وی افزود: مهم‌ترین آیین‌ها، آیینهای گذار هستند. زندگی محل عبور است و این عبور مراحل مختلفی دارد که برای هر مرحله نیز آیینی وجود دارد و اگر این آیین‌ها نباشند، مراحل به‌خوبی سپری نمی‌شوند.
نامورمطلق تأکید کرد: اگر این جلسه بتواند دو استاد هنرمند نقاش را به اسطوره تبدیل کند، یعنی این جلسه یک جلسه‌ی آیینی بوده است. چون آیین باید فرد یا افراد مورد خطاب خود را به اسطوره تبدیل کند. همچنین، آیین برگزار می‌شود تا بزرگان را برای یک جهان بزرگ‌تر آماده کند و دیگران را آماده می‌کند تا بیشتر از این اشخاص استفاده کنند.
بهمن نامورمطلق خاطرنشان کرد: آیین‌ها باعث می‌شوند بازنشستگی ایجاد نشود، بلکه بازپویایی تازه‌ای ایجاد شود و از بازنشستگی جلوگیری می‌کنند. آیین‌ها همیشه تقدس ایجاد کرده و بزرگ‌ترین خالقان، همین هنرمندان هستند که الگوی اصلی آن‌ها خلق اندیشه و زیبایی در جامعه انسانی به‌خصوص نزد دانشجویان است.
در ادامه، اردشیر میرمنگره مشاور معاونت هنری وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی عنوان کرد: همیشه حسن خلق فوق‌العاده‌ای از استاد احمد خلیلی‌فرد دیدم و ایشان در فضای همکاری به‌عنوان نوعی معلم همیشه کمک‌کننده بودند. همچنین همواره از استاد خسرو خسروی‌جلودار آموختم و در فضای کارهای اجرایی، در انواع داوری‌ها و مشاوره‌ها از وجودشان بهره بردم. امیدوارم حضور آنان در فضای جامعه هنرهای تجسمی استمرار بیش از پیش داشته باشد.
سپس، مرتضی گودرزی دیباج پژوهشگر هنر انقلاب اسلامی به تقدیر و توصیف این دو هنرمند نقاش پرداخت و گفت: شأن شخصیتی این دو استاد هنرمند بر شأن هنری آن‌ها غلبه کرده است و خلوص نیت و رفتار فروتنانه در وجود این دو استاد بالا بوده که همگان را تحت تأثیر قرار داده است. وی بیان کرد: از آن نظر که این استادان هنرمند در آستانه بازنشستگی هستند، به دانشگاه سوره پیشنهاد می‌کنم که آنان را رها نکند. چراکه دانشگاه می‌تواند یک کانون، محفل یا انجمن هنری شکل دهد برای عزیزانی که دوران پختگی‌شان را آغاز کردند و حالا به مصلحت قانون نمی‌توانند در دانشگاه حضور داشته باشند. این افراد باید در آن کانون هنری حضور پیدا کنند که به این واسطه خلاقیت هنری و مشاوره خود را ادامه دهند. این اتفاق مبارک می‌تواند توسط دانشگاه سوره به‌عنوان بنیان زیبا و اساسی در دانشگاه‌های کشور پایه‌گذاری شود. گودرزی دیباج در پایان گفت: گرفتاری بزرگ جامعه‌ی ما، تشکل‌ناپذیری است که از عدم رفاقت به وجود می‌آید.
در ادامه جلسه نیز، محمود شالویی دستیار وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی با اشاره به دو هنرمند ارجمند و گران‌قدری که این مراسم به یاد و نام و حضور آن‌هاست، از بانیان این مراسم نکوداشت سپاس و قدردانی کرد. وی گفت: هرچه این سن و سال‌ها بالاتر می‌رود، احساس نیاز عمیق و لطیفی که در وجود آنان و ماست برانگیخته‌تر می‌شود. خداوند عمیق‌ترین احساس بشری را در وجود هنرمندان ودیعه نهاده است و این احساس عمیق، دقیق و لطیف آن‌ها صرفاً با چنین آیین‌ها و گرامیداشت‌هایی جبران نمی‌شود و یا حقی از حقوق آن‌ها را که بر گردن ماست ادا نمی‌کند.
حبیب صادقی مسئول هنرهای تجسمی فرهنگستان هنر با ذکر این نکته که سخن گفتن در رابطه با استادان نقاش که دل در گرو ارزش‌های هنری، فرهنگی و تجسمی گذاشتند در این فرصت کوتاه، به‌طور کامل امکان‌پذیر نیست گفت: ابتکار عملی که برای تجلیل از این دو هنرمند نقاش صورت پذیرفت، امکانی در حد همگنی و هم‌سخنی است. سخن گفتن درباره دو نقاش بزرگی که در هنر اجتماعی و شهری یکه‌تاز دوران‌اند و آثار بسیار گران‌سنگ و هنرمندانه‌ای را این دو بزرگوار در پهنه شهر تهران خلق کردند. در اتوبان مدرس و اتوبان صیاد شیرازی این آثار هنری وجود دارند.
وی خاطرنشان کرد: ورکشاپ‌های مشترک درمورد مولوی با استاد وکیلی و استاد خلیلی‌فرد داشتیم که جزء روزهای فراموش‌نشدنی است. همچنین، رابطه موسیقی، ادبیات و نقاشی یک رابطه همگن و استواری است که این دو بزرگوار از دیرباز این سه منزلت را دنبال کردند. گفتنی‌ست خلقیات، منویات، فداکاری و نحوه مراقبت از اخلاق، طریقت و شریعت و اعلام وفاداری به ارزش‌های آفریده‌شده در دوران انقلاب را در آثار این هنرمندان نقاش مشاهده و درک کرده‌ایم.
حبیب صادقی در این خصوص مطرح کرد: در فرهنگستان هنر قرار است تا یک‌صد سال نگارگری را دنبال کنیم. ۴۳ سال پس از پیروزی انقلاب حوزه هنری، وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، دفتر نشر آثار حضرت امام (ره) و بنیاد شهید اقداماتی را در این زمینه انجام دادند؛ اما هیچ‌گاه در کنار هم کار پژوهشی و نمایشگاه بزرگی به نام انقلاب اسلامی را صورت ندادند. آثار این دو هنرمند را در پهنه اجتماعی دوره هنر انقلاب توانستیم ببینیم و تأثیرگذاری آن در پهنه هنر شهری که تکنولوژی جدیدی در ارتباط با فرایند و انتقال تجربه‌های آموزشی و علمی‌شان را هم در دانشگاه و هم در عرصه هنر و اجتماعی به نمایش درآوردند، که این بسیار ستودنی است.
در انتهای جلسه نیز، متن تقدیرنامه بازخوانی شد و از فرهنگستان هنر جمهوری اسلامی ایران به جهت مشارکتی که در این مراسم داشتند و همچنین از دانشگاه سوره به واسطه برگزاری این سنت حسنه قدردانی شد. علاوه بر آن، از انجمن علمی هنرهای تجسمی و موزه هنرهای معاصر نیز تشکر و قدردانی به عمل آمد و لوح تقدیر به دو هنرمند نقاش استاد خسرو خسروی‌جلودار و استاد احمد خلیلی‌فرد اهداء شد.
نظر خود را بنویسید