کارگاه پژوهشی «رویکردهای سیاست پژوهی و ارزیابی سیاستگذاری در صنعت ارتباطات» با ارائه دکتر رامین شمسایی نیا در دانشکده فرهنگ و ارتباطات دانشگاه سوره برگزار شد.

به گزارش روابط عمومی دانشگاه سوره دکتر رامین شمسایی نیا در این نشست با اشاره به رویکرد سیاست پژوهی در این کارگاه گفت: این ارائه بر مبنای الگوی ارائه شده از سوی دکتر آن ماژرزاک (Majchrzack,Ann) استادیار مدیریت امور بازرگانی دانشکده مدیریت بازرگانی مارشال در دانشگاه کالیفرنیای جنوبی در کتاب پژوهش و سیاستگذاری (Methods for Policy Research) است که ترکیبی از پارامتر های کمی و کیفی برای سیاستگذاری و ارزیابی یک خط مشی عمومی را ارائه نموده است.

شمسایی نیا در ابتدای این نشست با تفکیک نظری «صنعت ارتباطات» از «بازار ارتباطات» افزود: در محیط صنعت مساله «تولید» کالا و خدمات ارتباطی است و در «بازارِ» ارتباطات، مساله ملاقات عرضه و تقاضا و به تعادل رسیدن نیاز و خواست مطلوب مصرف کنندگان و مخاطبان و مجموعه های عرضه کننده خدمات ارتباطی است. اما در واقع و در ساحت عمل تفکیک صنعت و بازار ارتباطات مقدور و قابل تجرید نیست و این دو در هم تنیده هستند.

مدرس دانشگاه سوره در ادامه نشست گفت: سیاست گذاری (خط مشی گذاری) تصمیم بهینه برای گذار از «وضعیت موجود» به «موقعیت مطلوب» با در نظر گرفتن محدودیت منابع (مالی، منابع انسانی، دانش، زیرساخت و...) و همچنین نامحدود بودن تقاضا و تدبیر مشکل(ها) و موانع است. دراین نقطه مساله ای به عنوان «اقتصادِ تصمیم» برای تعادل(Equilibrium) بین نیازها، خواسته ها و محدودیت منابع شکل می گیرد. علوم سیاستگذاری، علوم تصمیم گیری بهینه برای حل یک مساله است و صمیم بهینه نیازمند شناخت جامع از میدان و محیط است و این نقطه آغاز «سیاست پژوهی» به عنوان رویکردی برای ارزیابی سیاستگذاری است.

وی با اشاره به اثرات جانبی سیاستگذاری در صنعت ارتباطات گفت: اتخاذ هر سیاست عمومی و تصمیم اجرایی نیازمند سنجش لوازم (پیش نیاز ها)، جوانب (Side Effects) و پیامد های اتخاذ آن سیاستِ عمومی است. رویکرد سیاست پژوهی در هر سه عرصه مذکور دستیار دستگاه سیاستگذار است. مثلاً در فاز «شناخت مساله» که اولین و مهمترین مرحله سیاستگذاری رسانه ای است باید اطمینان حاصل شود که در تشخیص این مساله عمومیت و فراگیری، واقعی بودن، رفع اثر خطای شناختی، رفع اثر تله آماری و... رعایت شده است. همچنین در فاز «پیامدسنجی اتخاذ هر سیاست ارتباطی» باید از روش ها و الگوهای آزموده شده و معتبر «مطالعه آینده» بهره گرفت و این نقطه اتصال دانش سیاستگذاری و دانش آینده پژوهی(Futures studies)  است.

دکتر رامین شمسایی نیا در ادامه با اشاره به خصائل دانش «سیاست پژوهی ارتباطی» افزود: نگرشِ سیاست پژوهی، یک نگرش چند بُعدی و فرارشته ای است، ذینفعان را در نظر دارد و در خلاء تحلیل نمی کند، ذاتاً ماهیت انباشتی دارد و در مراحل کار خود پیشرفت گراست، تاثیر روندهای گذشته و آینده بر روندهای حاضر را می بیند، سازوکار سیاست و قدرت را می فهمد و صرفاً نتیجه گرا نیست. در واقع سیاست پژوهان علوم ارتباطات مترجمان و تسهیل گران رابط بین سیاستگذاران و شهروندان هستند.

مدرس دانشکده فرهنگ و ارتباطات دانشگاه سوره در ادامه کارگاه به تشریح فرآیند «ارزیابی سیاستگذاری در صنعت ارتباطات» پرداخت و گفت: مراحل سیاست پژوهی عبارتند از؛ گام اول: آماده سازی (تعیین نگرش و زاویه دید به مساله)، گام دوم: تصمیم گیری درباره انجام (یا عدم انجام) تحقیق پس از سنجش اثرگذاری، گام سوم: مفهوم سازی/ مدل سازی  با تعمیق شناخت از محیط و میدان (جمع آوری، سازماندهی و تجزیه و تحلیل داده ها با ابزار مطالعه، مشاهده، مصاحبه) گام چهارم ارائه راهکار با بهره گیری از تحلیل تماتیک و تحلیل نظریه داده بنیاد (نظریه زمینه ای) (تحلیل توصیه ها/ تحلیل بازیگران) و نهایتاً در گام پنجم ارائه نتایج و تسهیل گری ارتباط بین سیاست پژوهان و سیاستگذاران می باشد.

گفتنی است، این نشست روز گذشته 7 دی در دانشکده فرهنگ و ارتباطات سوره برگزار شد.